Naar inhoud springen

Geest

Uit Wikiquote
Informatie bij zusterprojecten:
artikel in Wikipedia
omschrijving in WikiWoordenboek

Geest is de essentie, het wezenlijke, van iets; volgens de opvatting in veel gedachtegoed: de dingen zijn niet alleen zoals ze zich aan ons presenteren, maar hebben daarnaast een diepere, meer wezenlijke kern:

  • „Laat niemand die jong is het uitstellen aan filosofie te doen, en laat evenmin wie oud is de filosofie beu raken. Geen mens is toch te jong of te oud om aan een gezonde geest te werken.”
  • „Geest en lichaam zijn aan elkaar verkleefd. De geest moet daarom het wezenlijke wel zien vanuit een soort gevangenis, niet van aangezicht tot aangezicht, en doolt rond in volslagen onwetendheid.”
  • Origineel in het Oudgrieks:
    “τὴν ψυχὴν […] διαδεδεμένην ἐν τῷ σώματι καὶ προσκεκολλημένην. ἀναγκαζομένην δὲ ὥσπερ διὰ εἱργμοῦ διὰ τούτου σκοπεῖσθαι τὰ ὄντα ἀλλὰ μὴ αὐτὴν δι᾽ αὑτῆς, καὶ ἐν πάσῃ ἀμαθίᾳ κυλινδουμένην, (...)”
  • Bron: (EL) Φαίδων, pub22.net; (NL) Phaidoon (82e), Ars Floreat, oktober 2010.
  • Aanhaling(en): de Platonische Academie, digischool.nl, 18 februari 2010.
  • Plato
  • „En dit zijn dingen dingen die niet slechts de rede, maar ook de ervaring door dagelijkse voorbeelden leert, namelijk dat dergelijke wetten, die bevelen wat ieder moet geloven en die verbieden iets tegen deze of gene mening te zeggen of te schrijven, dikwijls zijn ingesteld om tegemoet te komen aan, of liever te zwichten voor de woede van de mensen, die vrije geesten niet kunnen verdragen en die met hun grimmig gezag licht in staat zijn de vroomheid van het oproerige grauw in razernij te doen verkeren en op te stoken tegen wie ze maar willen.”
  • Origineel in het Latijn:
    “Atque haec non tantum ratio, sed etiam experientia quotidianis exemplis docet; nempe similes leges, quibus scilicet imperatur, quid unicuique credendum sit, et contra hanc aut illam opinionem aliquid dicere, vel scribere prohibetur, saepe institutas fuisse ad largiendum, vel potius cedendum eorum ira, qui libera ingenia ferre nequeunt, et torva quadam authoritate seditiosae plebis devotionem facile in rabiem mutare, et in quos volunt, instigare possunt.”
  • Bron: Benedictus de Spinoza, Tractatus Theologico-Politicus (Theologisch-politieke verhandeling), 1670, hoofdstuk 20, alinea 12.
  • Aanhaling(en): De Nacht van Bas Haring, Kritisch Denken, 4 januari 2015.
  • „De beer is een soort tussenvorm tussen geest en materie. Hij is een beetje onhandig, omdat de overbrugging tussen die twee zo ontzettend moeilijk is. Net zoals de mens probeert de beer het Hoge te bereiken, maar dat wordt bemoeilijkt door zijn eigen plompheid. Dat wist ik niet, maar dat heb ik vanzelf ontdekt door de theorieën van Bommel.”
  • „Wiskundigen hebben tot op de dag van vandaag vergeefs geprobeerd enige orde te ontdekken in de priemgetallen, en we hebben redenen te geloven dat de menselijke geest nooit in dit mysterie zal kunnen doordringen.”
  • Origineel in het Duits:
    “Die Mathematiker haben bis zum heutigen Tage vergeblich versucht, eine Ordnung in den Primzahlen zu entdecken, und es gibt Grund für die Annahme, dass es dem menschlichen Geist auch niemals gelingen wird.”
  • Bron: Leonhard Euler volgens Biografie von Leonhard Euler, omstreeks 1751.
  • Aanhaling(en): (EN) G. Simmons, Calculus Gems, 1992;
    (NL) Pythagoras : Wiskundetijschrift voor jongeren, 37ste jaargang, nr. 1, oktober 1997.
  • „Er zijn twee dingen in de schilder: het oog en de geest. Het een moet de ander helpen. Het is noodzakelijk om aan hun wederzijdse ontwikkeling te werken. Het oog door naar de natuur te kijken, de geest door middel van de logica van de georganiseerde ervaringen die de middelen voor expressie bieden.”
  • Origineel in het Frans:
    “Dans le peintre il y a deux choses: l'œil et le cerveau, tous deux doivent s'entr'aider : il faut travailler à leur développement mutuel ; à l'œil par la vision sur nature, au cerveau par la logique des sensations organisées, qui donne les moyens d'expression.”
  • Bron: Paul Cézanne, Pensées, beschreven door de schilder en kunstcriticus Émile Bernard in zijn artikel Paul Cézanne, gepubliceerd in het tijdschrijft L’Occident, n° 32, juli 1904.
  • Aanhaling(en): Prof. Dr. Ir. Mieke Boon, Structureren en interpreteren – Kennis maken met filosofie, rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar filosofie van wetenschap in praktijk aan de faculteiten gedragswetenschappen en technische wetenschappen van de Unviersiteit Twente, 10 mei 2012, p. 22
  • „de volmaakte, synthetische drager van den modernen geest.”
  • Bron: H. Marsman, Aanteekeningen over Charlie Chaplin, De stem, jaargang 6, 1926, deel 1, p. 302.
  • Aanhaling(en): Thomas Vaessens, Geschiedenis van de moderne Nederlandse literatuur, Uitgeverij Vantilt, Amsterdam en Nijmegen, 2013, ISBN 9789460041334, p. 281
  • Over Charlie Chaplin
  • „Ik vraag me af waarom mensen die de geest van martelaars of helden wilden doen breken nooit op het idee zijn gekomen hen de zee op te sturen om ze zeeziek te laten worden.”
  • „Je kleedt niet alleen het lichaam maar ook de geest.”
  • „En dan blijkt mettertijd, in wat de geest vergaarde, de onzin juist van waarde'”
  • „Ik weet niet of ik driehonderd wil worden, maar 110 lijkt me wel leuk. Die eeuwige jeugd is al veel dichterbij dan we denken. Natuurlijk, ik word onderhand een oude taart. Interesseert me niks, zolang ik maar jong van geest blijf.”
  • „Een andere bron voor de overtuiging van het bestaan van God, verbonden met redelijkheid en niet met gevoelens, maakt indruk op mij omdat hij van meer gewicht is. Deze is het gevolg van de buitengewoon grote moeilijkheid, of eerder onmogelijkheid, te kunnen indenken dat dit immense en prachtige universum, waartoe de mens behoort met zijn vermogen ver achterwaarts en ver in de toekomst te kijken, het resultaat zou zijn van blind toeval of onvermijdelijkheid. Als ik daarover nadenk, voel ik me genoodzaakt te vertrouwen op een schepper met een intelligente geest, in zekere zin vergelijkbaar met die van de mens; zodat ik een theïst genoemd zou moeten worden.”
  • „De Heilige Geest is neergedaald in de gedaante van een duif, niet als een adelaar of havik.”
  • Origineel in het Latijn:
    “Spiritus ille sacer in columbae specie delapsus est, non aquilae aut milvii.”
  • Bron: Desiderius Erasmus: Lof der zotheid, 65.
  • Aanhaling(en): Geestig of geestelijk?, CFT Nederland, 4 juni 2012.
  • „Muziek is de verborgen wiskundige oefening van een geest die zich er niet van bewust is dat hij aan het rekenen is.”
  • Origineel in het Duits:
    “Musik ist die versteckte arithmetische Tätigkeit der Seele, die sich nicht dessen bewußt ist, daß sie rechnet.”
  • Bron: Gottfried Wilhelm Leibniz in een brief aan Christian Goldbach, d.d. 27 april 1712
  • Aanhaling(en): John Eliot Gardiner, Bach / Muziek als een wenk van de hemel (Music in the Castle of Heaven), 2014, p. 83
  • Eigenlijk niet van Leibniz zelf. Origineel in het Latijn: Musica est exercitium arithmeticae occultum nescientis se numerare animi.
  • „Wij leven in een bezeten wereld. En wij weten het. Het zou voor niemand onverwacht komen, als de waanzin eensklaps uitbrak in een razernij, waaruit deze arme Europese mensheid achterbleef in verstomping en verdwazing, de motoren nog draaiende en de vlaggen nog wapperende, maar de geest geweken".”
Personen Thema's Literatuur Films Televisie Spreekwoorden
Overgenomen van "https://nl.wikiquote.org/w/index.php?title=Geest&oldid=92575"