Beroemde laatste woorden: verschil tussen versies

Uit Wikiquote
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
RomaineBot (overleg | bijdragen)
k -Categorie
Regel 1: Regel 1:
{{koppelingen|w=Laatste woorden|commons=Last words}}
{{koppelingen|w=Laatste woorden|commons=Last words}}
{{Thema
{{Thema
|naam=Beroemde laatste woorden
| naam = Beroemde laatste woorden
|wikipedia=Laatste woorden
| wikipedia = Laatste woorden
|beschrijving=zijn de woorden die iemand vlak voor diens sterven heeft uitgesproken
| beschrijving = zijn de woorden die iemand vlak voor diens sterven heeft uitgesproken
}}
}}


;[[Anna Boleyn]]
;[[Anna Boleyn]]
{{Vertaald citaat
{{Vertaald citaat
|tekst=Good christian people, I am come hether to die, for according to the law, and by the law, I am iudged to death, and therfore I will speake nothing against it. I am come hether to accuse no man, nor to speake any thing of that wherof I am accused and condempned to die, but I pray God saue the king, and send him long to raigne ouer you. For a gentiller, or a more merciful Prince was there neuer, and to me, he was euer a good, a gentle and soueraygne Lord, and if anye personne will meddle of my cause, I require them to iudge the best, & thus I take my leaue of the worlde and of you all, and I hartely desire you all to pray for me. O Lord haue mercy on me, to God I commende my soule,[ and then she kneled downe, sayinge:] To Christ I commend my soule.
| tekst = Good christian people, I am come hether to die, for according to the law, and by the law, I am iudged to death, and therfore I will speake nothing against it. I am come hether to accuse no man, nor to speake any thing of that wherof I am accused and condempned to die, but I pray God saue the king, and send him long to raigne ouer you. For a gentiller, or a more merciful Prince was there neuer, and to me, he was euer a good, a gentle and soueraygne Lord, and if anye personne will meddle of my cause, I require them to iudge the best, & thus I take my leaue of the worlde and of you all, and I hartely desire you all to pray for me. O Lord haue mercy on me, to God I commende my soule,[ and then she kneled downe, sayinge:] To Christ I commend my soule.
|taal= Engels
| taal = Engels
|vertaling=Goede Christelijke mensen, ik ben hierheen gekomen om te sterven, volgens de wet, en door de wet ben ik veroordeeld, daarom zal ik niets tegenspreken. Ik ben hierheen gekomen om geen man te veroordelen noch om te spreken over dat waarvan ik ben beschuldigd en veroordeeld te sterven, maar ik bid God de koning te redden en hem nog lang uw koning te laten zijn, een zachtere heerser noch genadiger prins is er nooit geweest: en voor mij was hij ooit een goed, aardige en soevereine heer. Een ieder die zich met mijn zaak zal bemoeien, beveel ik hen naar het beste te oordelen. En dus accepteer ik mijn verlaten van de wereld en u allen, en ik vraag u allen van harte om voor mij te bidden. O Heer heb genade met mij, aan God beveel ik mijn ziel”.<br/> “Aan Jezus Christus beveel ik mijn ziel; Heer Jezus ontvang mijn ziel.
| vertaling = Goede Christelijke mensen, ik ben hierheen gekomen om te sterven, volgens de wet, en door de wet ben ik veroordeeld, daarom zal ik niets tegenspreken. Ik ben hierheen gekomen om geen man te veroordelen noch om te spreken over dat waarvan ik ben beschuldigd en veroordeeld te sterven, maar ik bid God de koning te redden en hem nog lang uw koning te laten zijn, een zachtere heerser noch genadiger prins is er nooit geweest: en voor mij was hij ooit een goed, aardige en soevereine heer. Een ieder die zich met mijn zaak zal bemoeien, beveel ik hen naar het beste te oordelen. En dus accepteer ik mijn verlaten van de wereld en u allen, en ik vraag u allen van harte om voor mij te bidden. O Heer heb genade met mij, aan God beveel ik mijn ziel”.<br /> “Aan Jezus Christus beveel ik mijn ziel; Heer Jezus ontvang mijn ziel.
|bron= [http://www.johnfoxe.org/index.php?realm=text&gototype=modern&edition=1563&pageid=581 ''Foxe's Book of Martyrs''],1563.
| bron = [http://www.johnfoxe.org/index.php?realm=text&gototype=modern&edition=1563&pageid=581 ''Foxe's Book of Martyrs''],1563.
|aangehaald= [https://www.genealogieonline.nl/stamboom-smith-bais/R24410.php ''Anna Boleyn''], genealogieonline, ongedateerd.
| aangehaald = [https://www.genealogieonline.nl/stamboom-smith-bais/R24410.php ''Anna Boleyn''], genealogieonline, ongedateerd.
|opmerking= Laatste woorden van Boleyn tegen het Engelse volk voordat ze onthoofd zou worden.
| opmerking = Laatste woorden van Boleyn tegen het Engelse volk voordat ze onthoofd zou worden.
}}
}}


;[[Dwight D. Eisenhower]]
;[[Dwight D. Eisenhower]]
{{vertaald citaat|tekst=I want to go; God take me.
{{vertaald citaat|tekst=I want to go; God take me.
|taal=Engels
| taal = Engels
|vertaling=Ik wil gaan; God neem mij.
| vertaling = Ik wil gaan; God neem mij.
|bron=[http://www.dwightdeisenhower.com/biodde.html website Dwight Eisenhower Foundation]
| bron = [http://www.dwightdeisenhower.com/biodde.html website Dwight Eisenhower Foundation]
|aangehaald=[http://www.elsevier.nl/Buitenland/nieuws/2007/6/De-stalen-zenuwen-van-Dwight-D-Eisenhower-ELSEVIER126328W/ ''De stalen zenuwen van Dwight D. Eisenhower''], Elsevier, 2 juni 2007.
| aangehaald = [http://www.elsevier.nl/Buitenland/nieuws/2007/6/De-stalen-zenuwen-van-Dwight-D-Eisenhower-ELSEVIER126328W/ ''De stalen zenuwen van Dwight D. Eisenhower''], Elsevier, 2 juni 2007.
|opmerking=Dit waren (volgens zijn zoon) Eisenhowers laatste woorden toen hij op 28 maart 1969 stierf.
| opmerking = Dit waren (volgens zijn zoon) Eisenhowers laatste woorden toen hij op 28 maart 1969 stierf.
|}}
}}


;[[Heinrich Heine]]
;[[Heinrich Heine]]
{{Vertaald citaat
{{Vertaald citaat
| tekst =Dieu me pardonnera, c'est son métier.
| tekst = Dieu me pardonnera, c'est son métier.
| taal = Frans
| taal = Frans
| vertaling = God zal me vergeven, dat is [nu eenmaal] zijn beroep.
| vertaling = God zal me vergeven, dat is [nu eenmaal] zijn beroep.
Regel 37: Regel 37:
;[[Paus Johannes Paulus II]]
;[[Paus Johannes Paulus II]]
{{vertaald citaat|tekst=Vi ho cercato, adesso siete venuti da me. Vi ringrazio.
{{vertaald citaat|tekst=Vi ho cercato, adesso siete venuti da me. Vi ringrazio.
|taal=Italiaans
| taal = Italiaans
|vertaling=Ik heb jullie gezocht, nu zijn jullie bij mij. Ik dank jullie.
| vertaling = Ik heb jullie gezocht, nu zijn jullie bij mij. Ik dank jullie.
|bron= persbericht [http://www.vatican.va/gpII/bulletin/B0179-XX.01.pdf ''Briefing del direttore della sala stampa della santa sede, Dr. Joaquín Navarro-Valls''], Vaticaan, 2 april 2005.
| bron = persbericht [http://www.vatican.va/gpII/bulletin/B0179-XX.01.pdf ''Briefing del direttore della sala stampa della santa sede, Dr. Joaquín Navarro-Valls''], Vaticaan, 2 april 2005.
| aangehaald = [http://www.johannes-paulus-ii.nl/ ''De paus en de jongeren''], johannes-paulus-ii.nl, 2 april 2005.
| aangehaald = [http://www.johannes-paulus-ii.nl/ ''De paus en de jongeren''], johannes-paulus-ii.nl, 2 april 2005.
|opmerking=Dit waren de laatste woorden van de paus op 2 april 2005 vlak voor zijn overlijden, afgezien van „''Amen''”.}}
| opmerking = Dit waren de laatste woorden van de paus op 2 april 2005 vlak voor zijn overlijden, afgezien van „''Amen''”.
}}


;Charles Foster Kane (uit [[Citizen Kane]])
;Charles Foster Kane (uit [[Citizen Kane]])
{{Vertaald citaat
{{Vertaald citaat
|tekst=Rosebud
| tekst = Rosebud
|taal= Engels
| taal = Engels
|vertaling= Rozenknop
| vertaling = Rozenknop
|bron= De beroemde laatste woorden van Kane op zijn sterfbed. [https://www.youtube.com/watch?v=Q3hfQ2IOc8s ''Citizen Kane "RoseBud" Scene''] op YouTube.
| bron = De beroemde laatste woorden van Kane op zijn sterfbed. [https://www.youtube.com/watch?v=Q3hfQ2IOc8s ''Citizen Kane "RoseBud" Scene''] op YouTube.
|aangehaald= {{aut|Sasha Grey}}, [https://books.google.nl/books?id=QS0GAAAAQBAJ&lpg=PT11&ots=AR_vglS5Ah&hl=nl&pg=PT11#v=onepage&f=false ''Het Juliette-genootschap''], Prometheus, 2013, ISBN 9789044624038
| aangehaald = {{aut|Sasha Grey}}, [https://books.google.nl/books?id=QS0GAAAAQBAJ&lpg=PT11&ots=AR_vglS5Ah&hl=nl&pg=PT11#v=onepage&f=false ''Het Juliette-genootschap''], Prometheus, 2013, ISBN 9789044624038
}}
}}


;Heath Ledger
;Heath Ledger
{{Vertaald citaat
{{Vertaald citaat
|tekst=Katie, Katie, look – it’ll be fine, you know, I just need to get some sleep.
| tekst = Katie, Katie, look – it’ll be fine, you know, I just need to get some sleep.
|taal=Engels
| taal = Engels
|vertaling=Maak je geen zorgen, het komt wel goed, ik moet gewoon wat slapen.
| vertaling = Maak je geen zorgen, het komt wel goed, ik moet gewoon wat slapen.
|bron= Fragment interview met vader Kim Ledger [https://www.youtube.com/watch?v=hR-hN1EAzsI ''Heath Ledger's father Kim speaks of son's death''] op YouTube.
| bron = Fragment interview met vader Kim Ledger [https://www.youtube.com/watch?v=hR-hN1EAzsI ''Heath Ledger's father Kim speaks of son's death''] op YouTube.
|aangehaald= [http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/cultuur%2Ben%2Bmedia/film/1.2385029 ''"Het komt wel goed", zei Heath, "ik moet gewoon wat slapen"''], deredactie.be, 6 juli 2015.
| aangehaald = [http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/cultuur%2Ben%2Bmedia/film/1.2385029 ''"Het komt wel goed", zei Heath, "ik moet gewoon wat slapen"''], deredactie.be, 6 juli 2015.
|opmerking= Volgens vader Kim Ledger de laatste woorden van Heath Ledger tegen zijn zus Katie over de telefoon.
| opmerking = Volgens vader Kim Ledger de laatste woorden van Heath Ledger tegen zijn zus Katie over de telefoon.
}}
}}

{{Onbewezen begin}}
{{Onbewezen begin}}

== Onbewezen toegeschreven ==
== Onbewezen toegeschreven ==
{{Citaten|
{{Citaten
| titel =Jezus Christus
| titel = Jezus Christus
| opmerking0 = De Kruiswoorden zijn de woorden die Jezus volgens de Bijbel sprak toen hij aan het kruis hing. In de vier Evangeliën in het Nieuwe Testament wordt de kruisdood van Jezus vanuit interpretaties door vier verschillende personen besproken. In deze vier evangeliën spreekt Jezus in totaal zeven zinnen.
| opmerking0 = De Kruiswoorden zijn de woorden die Jezus volgens de Bijbel sprak toen hij aan het kruis hing. In de vier Evangeliën in het Nieuwe Testament wordt de kruisdood van Jezus vanuit interpretaties door vier verschillende personen besproken. In deze vier evangeliën spreekt Jezus in totaal zeven zinnen.
| bron = [[w:Nieuwe Bijbelvertaling|''Nieuwe bijbelvertaling'']]
| bron = [[w:Nieuwe Bijbelvertaling|''Nieuwe bijbelvertaling'']]
| aangehaald =
| aangehaald =
| tekst1 =Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen.
| tekst1 = Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen.
| aangehaald1 =
| aangehaald1 =
| opmerking1 = Lucas 23:34.
| opmerking1 = Lucas 23:34.
| tekst2 =Ik verzeker je: nog vandaag zul je met mij in het paradijs zijn.
| tekst2 = Ik verzeker je: nog vandaag zul je met mij in het paradijs zijn.
| aangehaald2 =
| aangehaald2 =
| opmerking2 = Lucas 23:43
| opmerking2 = Lucas 23:43
| tekst3 =Dat is uw zoon. Dat is je moeder.
| tekst3 = Dat is uw zoon. Dat is je moeder.
| aangehaald3 =
| aangehaald3 =
| opmerking3 = Johannes 19:26-27
| opmerking3 = Johannes 19:26-27
| tekst4 =Eli, Eli, lema sabachtani?'''<br/> of: '''Eloï, Eloï, lema sabachtani?
| tekst4 = Eli, Eli, lema sabachtani?'''<br /> of: '''Eloï, Eloï, lema sabachtani?
| aangehaald4 =
| aangehaald4 =
| opmerking4 = Matteüs 27:46, Marcus 15:34, Psalm 22:2
| opmerking4 = Matteüs 27:46, Marcus 15:34, Psalm 22:2
| tekst5 =Ik heb dorst.
| tekst5 = Ik heb dorst.
| aangehaald5 =
| aangehaald5 =
| opmerking5 = Johannes 19:28
| opmerking5 = Johannes 19:28
| tekst6 =Het is volbracht.
| tekst6 = Het is volbracht.
| aangehaald6 =
| aangehaald6 =
| opmerking6 =Johannes 19:30
| opmerking6 = Johannes 19:30
| tekst7 =Vader, in uw handen leg ik mijn geest.
| tekst7 = Vader, in uw handen leg ik mijn geest.
| aangehaald7 =
| aangehaald7 =
| opmerking7 = Lucas 23:46, Psalm 31:6
| opmerking7 = Lucas 23:46, Psalm 31:6
| tekst8 =
| tekst8 =
| aangehaald8 =
| aangehaald8 =
| opmerking8 =
| opmerking8 =
| tekst9 =
| tekst9 =
| aangehaald9 =
| aangehaald9 =
| opmerking9 =
| opmerking9 =
| tekst10 =
| tekst10 =
| aangehaald10 =
| aangehaald10 =
| opmerking10 =
| opmerking10 =
}}
}}
Regel 103: Regel 104:
;[[Marie-Antoinette]]
;[[Marie-Antoinette]]
{{Vertaald citaat
{{Vertaald citaat
| tekst =Monsieur, je vous demande pardon. Je ne l'ai pas fait exprès.
| tekst = Monsieur, je vous demande pardon. Je ne l'ai pas fait exprès.
| taal = Frans
| taal = Frans
| vertaling = Mijnheer, ik vraag u om vergeving, ik deed het niet expres.
| vertaling = Mijnheer, ik vraag u om vergeving, ik deed het niet expres.
Regel 115: Regel 116:
| tekst = No permitáis que ésto acabe así. Contad que he dicho algo.
| tekst = No permitáis que ésto acabe así. Contad que he dicho algo.
| taal = Spaans
| taal = Spaans
| vertaling =Laat het niet zo eindigen. Vertel maar dat ik iets gezegd heb.
| vertaling = Laat het niet zo eindigen. Vertel maar dat ik iets gezegd heb.
| bron =
| bron =
| aangehaald = {{aut|Hans Rouw}}, [http://www.omroepwest.nl/nieuws/04-10-2013/laatste-woorden-column-hans-rouw ''Laatste woorden''], Omroep West, 4 oktober 2013.
| aangehaald = {{aut|Hans Rouw}}, [http://www.omroepwest.nl/nieuws/04-10-2013/laatste-woorden-column-hans-rouw ''Laatste woorden''], Omroep West, 4 oktober 2013.
| opmerking = Dit wordt hem vaak toegeschreven als zijn laatste woorden, doch dit is uiterst onwaarschijnlijk, aangezien Villa op slag werd gedood door meerdere geweerschoten en ook geen van zijn medestrijders de aanslag hebben overleefd (dus niemand kan het hebben naverteld). De aanslag en het overlijden worden uitvoerig beschreven in {{aut|Friedrich Katz}}, [http://books.google.com/books?id=XAIcq6AJ3OwC ''The Life and Times of Pancho Villa''], Stanford University Press, 1998, ISBN 9780804730464, p. 765-766.}}
| opmerking = Dit wordt hem vaak toegeschreven als zijn laatste woorden, doch dit is uiterst onwaarschijnlijk, aangezien Villa op slag werd gedood door meerdere geweerschoten en ook geen van zijn medestrijders de aanslag hebben overleefd (dus niemand kan het hebben naverteld). De aanslag en het overlijden worden uitvoerig beschreven in {{aut|Friedrich Katz}}, [http://books.google.com/books?id=XAIcq6AJ3OwC ''The Life and Times of Pancho Villa''], Stanford University Press, 1998, ISBN 9780804730464, p. 765-766.
}}


;[[Willem van Oranje]]
;[[Willem van Oranje]]
{{Vertaald citaat
{{Vertaald citaat
| tekst =Mon Dieu, ayez pitié de mon âme et de ce pauvre peuple.
| tekst = Mon Dieu, ayez pitié de mon âme et de ce pauvre peuple.
| taal = Frans
| taal = Frans
| vertaling = Heere Godt weest mijn siele, ende dit arme volck ghenadichen.
| vertaling = Heere Godt weest mijn siele, ende dit arme volck ghenadichen.
Regel 130: Regel 132:
}}
}}
{{Onbewezen einde}}
{{Onbewezen einde}}



== Zie ook ==
== Zie ook ==
Regel 140: Regel 141:


[[Categorie:Citaten naar thema]]
[[Categorie:Citaten naar thema]]
[[Categorie:Wikiquote:Goed voorbeeld]]

Versie van 1 mei 2016 17:09

Informatie bij zusterprojecten:
artikel in Wikipedia
media bij Commons

Beroemde laatste woorden zijn de woorden die iemand vlak voor diens sterven heeft uitgesproken:

Anna Boleyn
  • „Goede Christelijke mensen, ik ben hierheen gekomen om te sterven, volgens de wet, en door de wet ben ik veroordeeld, daarom zal ik niets tegenspreken. Ik ben hierheen gekomen om geen man te veroordelen noch om te spreken over dat waarvan ik ben beschuldigd en veroordeeld te sterven, maar ik bid God de koning te redden en hem nog lang uw koning te laten zijn, een zachtere heerser noch genadiger prins is er nooit geweest: en voor mij was hij ooit een goed, aardige en soevereine heer. Een ieder die zich met mijn zaak zal bemoeien, beveel ik hen naar het beste te oordelen. En dus accepteer ik mijn verlaten van de wereld en u allen, en ik vraag u allen van harte om voor mij te bidden. O Heer heb genade met mij, aan God beveel ik mijn ziel”.
    “Aan Jezus Christus beveel ik mijn ziel; Heer Jezus ontvang mijn ziel.”
  • Origineel in het Engels:
    “Good christian people, I am come hether to die, for according to the law, and by the law, I am iudged to death, and therfore I will speake nothing against it. I am come hether to accuse no man, nor to speake any thing of that wherof I am accused and condempned to die, but I pray God saue the king, and send him long to raigne ouer you. For a gentiller, or a more merciful Prince was there neuer, and to me, he was euer a good, a gentle and soueraygne Lord, and if anye personne will meddle of my cause, I require them to iudge the best, & thus I take my leaue of the worlde and of you all, and I hartely desire you all to pray for me. O Lord haue mercy on me, to God I commende my soule,[ and then she kneled downe, sayinge:] To Christ I commend my soule.”
  • Bron: Foxe's Book of Martyrs,1563.
  • Aanhaling(en): Anna Boleyn, genealogieonline, ongedateerd.
  • Laatste woorden van Boleyn tegen het Engelse volk voordat ze onthoofd zou worden.
Dwight D. Eisenhower
  • „Ik wil gaan; God neem mij.”
Heinrich Heine
  • „God zal me vergeven, dat is [nu eenmaal] zijn beroep.”
  • Origineel in het Frans:
    “Dieu me pardonnera, c'est son métier.”
  • Bron: Alfred Meißner, Heinrich Heine. Erinnerungen, Hamburg, Hoffmann und Campe, 1856, p. 259
  • Aanhaling(en): Martijn Meijer, Sla er niet naast, beul, NRC Boeken, 14 februari 2003.
  • Laatste woorden op zijn sterfbed (in het Frans) uitgesproken, voorafgegaan door (in het Duits) "Sein Sie ruhig".
Paus Johannes Paulus II
  • „Ik heb jullie gezocht, nu zijn jullie bij mij. Ik dank jullie.”
Charles Foster Kane (uit Citizen Kane)
  • „Rozenknop”
Heath Ledger
  • „Maak je geen zorgen, het komt wel goed, ik moet gewoon wat slapen.”

Onbewezen toegeschreven

Jezus Christus
  • De Kruiswoorden zijn de woorden die Jezus volgens de Bijbel sprak toen hij aan het kruis hing. In de vier Evangeliën in het Nieuwe Testament wordt de kruisdood van Jezus vanuit interpretaties door vier verschillende personen besproken. In deze vier evangeliën spreekt Jezus in totaal zeven zinnen.
  • „Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen.”
  • Aanhaling(en): onbekend
  • Lucas 23:34.
  • „Ik verzeker je: nog vandaag zul je met mij in het paradijs zijn.”
  • Aanhaling(en): onbekend
  • Lucas 23:43
  • „Dat is uw zoon. Dat is je moeder.”
  • Johannes 19:26-27
  • „Eli, Eli, lema sabachtani?
    of: Eloï, Eloï, lema sabachtani?”
  • Matteüs 27:46, Marcus 15:34, Psalm 22:2
  • „Ik heb dorst.”
  • Johannes 19:28
  • „Het is volbracht.”
  • Johannes 19:30
  • „Vader, in uw handen leg ik mijn geest.”
  • Lucas 23:46, Psalm 31:6

Marie-Antoinette
  • „Mijnheer, ik vraag u om vergeving, ik deed het niet expres.”
  • Origineel in het Frans:
    “Monsieur, je vous demande pardon. Je ne l'ai pas fait exprès.”
  • Bron: onbekend
  • Aanhaling(en): Tonie Mudde, Sterfbedzinnen, De Volkskrant, 7 april 2012.
  • Dit zou ze hebben uitgesproken nadat ze per ongeluk op de voet van de beul was gaan staan. Dit zouden daarmee haar laatste woorden zijn geweest, voordat ze werd onthoofd.
Pancho Villa
  • „Laat het niet zo eindigen. Vertel maar dat ik iets gezegd heb.”
  • Origineel in het Spaans:
    “No permitáis que ésto acabe así. Contad que he dicho algo.”
  • Bron: onbekend
  • Aanhaling(en): Hans Rouw, Laatste woorden, Omroep West, 4 oktober 2013.
  • Dit wordt hem vaak toegeschreven als zijn laatste woorden, doch dit is uiterst onwaarschijnlijk, aangezien Villa op slag werd gedood door meerdere geweerschoten en ook geen van zijn medestrijders de aanslag hebben overleefd (dus niemand kan het hebben naverteld). De aanslag en het overlijden worden uitvoerig beschreven in Friedrich Katz, The Life and Times of Pancho Villa, Stanford University Press, 1998, ISBN 9780804730464, p. 765-766.
Willem van Oranje
  • „Heere Godt weest mijn siele, ende dit arme volck ghenadichen.”
  • Origineel in het Frans:
    “Mon Dieu, ayez pitié de mon âme et de ce pauvre peuple.”
  • Bron: onbekend
  • Aanhaling(en): en achtergronden: Waarheid moord Willem van Oranje onthuld, EO, Blauw Bloed, 31 maart 2012
  • Waarschijnlijk apocrief; nieuw onderzoek heeft uitgewezen dat Willem van Oranje zeer waarschijnlijk op slag dood was na de fatale aanslag op 10 juli 1584, waardoor hij deze woorden dus niet meer kan hebben uitgesproken.

Zie ook