Baltasar Gracián

17e-eeuws portretschilderij

Wikipedia

Baltasar Gracián y Morales (1601-1658) was een Spaans jezuïet en auteur.

• „Een wijs man geeft de voorkeur aan mensen die hem nodig hebben boven mensen die hem dank verschuldigd zijn.”

• Origineel in het Spaans:
  “[E]l sagaz más quiere necesitados de sí que agradecidos.”
• Bron: (ES) Baltasar Gracián, Oráculo manual y arte de prudencia, 1647, nr. 5;
  (NL) Handorakel en kunst van de voorzichtigheid, vert. Theo Kars, 1990, p. 6
• Aanhaling(en): Gerd B. Achenbach, De filosoof en het leven. Een brief aan de lezer, 2002, p. 141-142
• Advies om mensen hulp voor te spiegelen maar niet daadwerkelijk te helpen, want op erkentelijkheid voor bewezen diensten hoeft men niet te rekenen, terwijl afhankelijkheid wel iets oplevert.

• „Wie merkt dat zijn list doorzien is, moet nog verder gaan in zijn veinzerij en zijn tegenstander trachten te misleiden met de waarheid”

• Origineel in het Spaans:
  “Auméntase la simulación al ver alcanzado su artificio, y pretende engañar con la misma verdad”
• Bron: (ES) Baltasar Gracián, Oráculo manual y arte de prudencia, 1647, nr. 13;
  (NL) Handorakel en kunst van de voorzichtigheid, vert. Theo Kars, 1990, p. 10
• Aanhaling(en): Frans Ruiter, "Kleine meditatie over een ‘cadeau d’une merde’. ‘Het grote medelijden’ van Willem Frederik Hermans" in: Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 2017, nr. 4, p. 260

• „Hoop is de grote waarheidsvervalser”

• Origineel in het Spaans:
  “La esperanza es gran falsificadora de la verdad”
• Bron: (ES) Baltasar Gracián, Oráculo manual y arte de prudencia, 1647, nr. 19;
  (NL) Handorakel en kunst van de voorzichtigheid, vert. Theo Kars, 1990, p. 13
• Aanhaling(en): H.C. ten Berge, Een spreeuw voor Harriët. Essays, dagboekbladen, veldnotities, 2018
• Te hoge verwachtingen vertekenen de werkelijkheid, met ontgoocheling tot gevolg.

• „Alle mensen vereren bepaalde afgoden; sommigen is het om eer te doen, anderen om gewin, de meesten om genot. [...] Als wij weten wat iemands drijfveer is, bezitten wij de sleutel tot zijn wil.”

• Origineel in het Spaans:
  “Todos son idólatras: unos de la estimación, otros del interés, y los más del deleite. La maña está en conocer estos ídolos para el motivar, conociéndole a cada uno su eficaz impulso: es como tener la llave del querer ajeno.”
• Bron: (ES) Baltasar Gracián, Oráculo manual y arte de prudencia, 1647, nr. 26;
  (NL) Handorakel en kunst van de voorzichtigheid, vert. Theo Kars, 1990, p. 16
• Aanhaling(en): J.H. Maat, "Buitenlandse corruptie en de aanpak door de Rijksrecherche" in: Justitiële verkenningen, 3 november 2005, p. 64

• „Zinspelingen maken en begrijpen. Dit is het meest subtiele onderdeel van de omgang met mensen.”

• Origineel in het Spaans:
  “Conocer y saber usar de las varillas. Es el punto más sutil del humano trato.”
• Bron: (ES) Baltasar Gracián, Oráculo manual y arte de prudencia, 1647, nr. 37;
  (NL) Handorakel en kunst van de voorzichtigheid, vert. Theo Kars, 1990, p. 22
• Aanhaling(en): Ronald Giphart, Gala, 2003, p. 28

• „Een wijs man heeft meer voordeel van zijn vijanden dan een dwaas van zijn vrienden.”

• Origineel in het Spaans:
  “Al varón sabio más le aprovechan sus enemigos que al necio sus amigos.”
• Bron: (ES) Baltasar Gracián, Oráculo manual y arte de prudencia, 1647, nr. 84;
  (NL) Handorakel en kunst van de voorzichtigheid, vert. Theo Kars, 1990, p. 44
• Aanhaling(en): Paul Scheffer, Een jezuitische handleiding, NRC, 21 maart 1991
• Door concurrentie en tegenstand worden we geprikkeld om het beste van onszelf te geven.

• „De beste manier de toekomst te voorzien is op gezette tijden erbij stil te staan.”

• Origineel in het Spaans:
  “La mayor providencia es tener horas de ella.”
• Bron: (ES) Baltasar Gracián, Oráculo manual y arte de prudencia, 1647, nr. 151;
  (NL) Handorakel en kunst van de voorzichtigheid, vert. Theo Kars, 1990, p. 77
• Aanhaling(en): J.H.J.M. Truijens, De informatie-infrastructuur, waarborg voor de kwalitijd van de informatiehuishouding, doctoraal proefschrift, Universiteit van Amsterdam, 2010, p. 236

• „Het geheugen is niet alleen zo gemeen ons in de steek te laten wanneer we het nodig hebben, maar ook zo dom zich aan ons op te dringen als het ons ongelegen komt.”

• Origineel in het Spaans:
  “No sólo es villana la memoria para faltar cuando más fue menester, pero necia para acudir cuando no convendría.”
• Bron: (ES) Baltasar Gracián, Oráculo manual y arte de prudencia, 1647, nr. 262;
  (NL) Handorakel en kunst van de voorzichtigheid, vert. Theo Kars, 1990, p. 131
• Aanhaling(en): Kunnen vergeten (Gracián), Deugd.net, 6 maart 2022
• We vergeten wat ons zou baten en onthouden wat ons verdriet.