Theofrastos

Buste in de Villa Albani (Rome)

Wikipedia

Theofrastos van Eresos (Oud-Grieks: Θεόφραστος), met zijn eigenlijke naam Tyrtamos (Τύρταμος) (371-370 v.Chr – 287-286 v.Chr.) was een geleerde, schrijver en filosoof.

• „Pedanterie is eigendunk die gepaard gaat met een gevoel van minachting voor de medemens.”

• Origineel in het Oud-Grieks:
  “ἔστι δὲ ἡ ὑπερηφανία καταφρόνησίς τις πλὴν αὑτοῦ τῶν ἄλλων, ὁ δὲ ὑπερήφανος τοιόσδε τις.”
• Bron: (EL) Ethikoi charaktēres (Ἠθικοὶ χαρακτῆρες), 24.1; (NL) Karakterschetsen, vert. Hein L. van Dolen, 1991, p. 60
• Aanhaling(en): Marc van Zoggel, De ijdele façade. Over de ironische zelfvergroting van Harry Mulisch, 2018, p. 66

Onbewezen toegeschreven

• „Vroeger al heb ik meer dan eens nagedacht over de vraag die me intrigeert en die dat wellicht zal blijven doen: hoe komt het toch dat in Griekenland overal hetzelfde klimaat heerst, dat de scholing van de Grieken overal eender is, maar dat we zo verschillend van aard zijn?”

• Origineel in het Oud-Grieks:
  “ἤδη μὲν καὶ πρότερον πολλάκις ἐπιστήσας τὴν διάνοιαν ἐθαύμασα, ἴσως δὲ οὐδὲ παύσομαι θαυμάζων, τί γὰρ δήποτε, τῆς Ἑλλάδος ὑπὸ τὸν αὐτὸν ἀέρα κειμένης καὶ πάντων τῶν Ἑλλήνων ὁμοίως παιδευομένων, συμβέβηκεν ἡμῖν οὐ τὴν αὐτὴν τάξιν τῶν τρόπων ἔχειν.”
• Bron: (EL) Ethikoi charaktēres (Ἠθικοὶ χαρακτῆρες), voorwoord aan Polykles; (NL) Karakterschetsen, vert. Hein L. van Dolen, 1991
• Aanhaling(en): In 2300 jaar is de mens niet veranderd, NRC Handelsblad, 10 februari 1978; R. van Herwerden, "Bijdrage tot de verklaring en kritiek van de Charakteres van Theophrastos" in: Verslagen en mededeelingen der Koninklijke Akademie van Wetenschappen, Afdeeling Letterkunde, 1871, p. 244
• Het oerwerk van de karakterkunde opent met de vraag naar het verschil tussen mensen. Het komt uit het voorwoord, dat vermoedelijk door een Byzantijn is geschreven en niet door Theofrastos zelf.