Olympe de Gouges

Marie Olympe de Gouges

Wikipedia

Olympe de Gouges (1748-1793) was een Franse schrijver, feminist en revolutionair.

• „Man, ben je in staat om rechtvaardig te zijn? Het is een vrouw die je dat vraagt.”

• Origineel in het Frans:
  “Homme, es-tu capable d'être juste? C'est une femme qui t'en fait la question.”
• Bron: Les droits de la femme. À la reine, 1791, p. 5 (inleiding op de Déclaration des droits de la femme et de la citoyenne)
• Aanhaling(en): Ivan Jablonka, Mannen die deugen. Op zoek naar een nieuwe vorm van mannelijkheid, 2020
• Met deze vraag leidde Olympe de Gouges haar Verklaring van de rechten van de vrouw en de burgeres in.

• „De vrouw wordt vrij geboren en blijft gelijk aan de man qua rechten.”

• Origineel in het Frans:
  “La Femme naît libre et demeure égale à l'homme en droits.”
• Bron: Déclaration des droits de la femme et de la citoyenne, 1791, artikel 1
• Aanhaling(en): Frank Hellemans, Paul ‘Mister Canon’ Claes schrijft geschiedenis, Doorbraak.be, 1 november 2019

• „Vrouwen hebben het recht het schavot te beklimmen, dus mogen ze ook de politieke tribune beklimmen.”
  variant: “Als vrouwen het recht hebben om het schavot te beklimmen, dan ook het spreekgestoelte.”

• Origineel in het Frans:
  “[L]a femme a le droit de monter sur l'échafaud; elle doit avoir également celui de monter à la Tribune.”
• Bron: Déclaration des droits de la femme et de la citoyenne, 1791, artikel 10
• Aanhaling(en): Frank Hellemans, Paul ‘Mister Canon’ Claes schrijft geschiedenis, Doorbraak.be, 1 november 2019

• „Het huwelijk is het graf van vertrouwen en liefde.”

• Origineel in het Frans:
  “Le mariage est le tombeau de la confiance & de l'amour.”
• Bron: Déclaration des droits de la femme et de la citoyenne, 1791, postambule
• Aanhaling(en): Rob Buitenweg, "Vijftig jaar universele verklaring van de rechten van de mens, en het publieke humanisme" in: Rekenschap, 1998, nr. 1, p. 61

• „O vrouwen! Vrouwen, wanneer houden jullie eens op blind te zijn? Welk voordeel hebben jullie getrokken uit de revolutie?”

• Origineel in het Frans:
  “Ô femmes! Femmes, quand cesserez-vous d'être aveugles? Quels sont les avantages que vous avez recueillis dans la révolution?”
• Bron: Déclaration des droits de la femme et de la citoyenne, 1791, postambule
• Aanhaling(en): Noah Shusterman, De Franse Revolutie, 2015

• „Je zegt dat je de revolutie hebt uitgevonden. Je had er niets mee te maken, je hebt er niets mee te maken en je zult er nooit iets mee te maken hebben, behalve dan als haar tegendeel en als een uitwerpsel ervan.”

• Origineel in het Frans:
  “Tu te dis l'unique auteur de la Révolution, tu n'en fus, tu n'en es, tu n'en seras éternellement que l'opprobre et l'exécration.”
• Bron: Polyme, Pronostic sur Maximilien Robespierre, par un animal amphibie, 5 november 1792, affiche gereproduceerd in: Olympe Degouges, Réponse à la justification de Maximilien Robespierre, adressée à Jérôme Pétion, 1792, p. 11
• Aanhaling(en): Johan Op de Beeck, De Franse Revolutie, vol. I, 2022
• Frontale aanval van Olympe de Gouges op de man die zich opwierp als het geweten van de revolutie maar steeds meer tirannieke trekken vertoonde.

• „De haat van deze laffe vijand lag lange tijd verborgen onder de as.”

• Origineel in het Frans:
  “La haine de ce lâche ennemi s'est cachée longtemps sous la cendre.”
• Bron: Défense d'Olympe de Gouges face au Tribunal Révolutionnaire (1793), ed. Benoîte Groult, Ainsi soit Olympe de Gouges. La déclaration des droits de la femme et autres textes politiques, 2013
• Aanhaling(en): Thom Holterman, Olympe de Gouges (1748-1793). Haar feminisme een humanisme, Libertaire orde, 2 september 2018
• Voor het Revolutionair Tribunaal wijt Olympe de Gouges haar vervolging aan het gevecht dat ze voerde tegen de tirannieke ambities van Robespierre.

• „Kinderen van het vaderland, wreek mijn dood!”

• Origineel in het Frans:
  “Enfants de la Patrie, vous vengerez ma mort!”
• Bron: Henri Alexandre Wallon, Histoire du Tribunal révolutionnaire de Paris, avec le Journal de ses actes, vol. 2, 1880, p. 172
• Aanhaling(en): Ruud van Capelleveen, Olympe de Gouges (1748-1793), Absolutefacts.nl (bezocht 30 januari 2024)
• Dit riep Olympe de Gouges naar de menigte voor ze op 3 november 1793 werd onthoofd.