Leopold II van België

Leopold Lodewijk Filips Maria Victor (Brussel, 9 april 1835 – Laken, 17 december 1909), Prins van België, hertog van Saksen, prins van Hertogdom Saksen-Coburg en Gotha, Hertog van Brabant en senator, was de tweede koning der Belgen en de eerste soeverein van de Onafhankelijke Congostaat.

• „Indien de kennis der vreemde talen ten onzen tijde bijzonder nuttig is, is die der nationale talen eene noodzakelijkheid. Het is noodig ze aan de jeugd gelijktijdig te doen aanleeren en het is te wenschen, dat het gebruik er van aan alle Belgen meer en meer gemeen worde.”

• Bron: J. Vuylsteke, "Vlaamsch België sedert 1830: Studiën en schetsen bijeengebracht door het algemeen bestuur van het Willemsfonds ter gelegenheid van het jubeljaar 1905", Willemsfonds, 1905, p. 222.
• Aanhaling(en): J. Steur, Neerlandia. Jaargang 63 Artikel uit 1959.
• Koning Leopold II en de koningin komen op uitnodiging van de burgemeester van Brussel, Karel Buls, de eerste voorstelling in de vernieuwde Nederlandse schouwburg bijwonen, waar hij in het Nederlands een rede geeft. Hierop volgden daverende toejuichingen als ‘Leve onze Vlaamsche Koning!’

• „Wij moeten voorzichtig, behendig en snel zijn in onze aanpak. Ik wil niet het risico lopen de Engelsen te beledigen of een uitgelezen kans te verspelen om voor onszelf een stuk van die schitterende Afrikaanse taart veilig te stellen.”

• Origineel in het Engels:
  “Nous devons être à la fois prudents, habiles et prompts à agir. Je ne voudrais m'exposer ni à mécontenter les Anglais, ni à laisser échapper une bonne occasion de nous procurer une part de ce magnifique gâteau africain.”
• Bron: Brief van Leopold II aan Ignace-Henri de Solvyns d.d. 17 november 1877, aangehaald in: Pierre van Zuylen, L'Echiquier congolais, ou le secret du Roi, 1959, p. 43
• Aanhaling(en): Johan Op de Beeck, Leopold II. Het hele verhaal, 2020
• Dit citaat komt uit de geheime instructies van Leopold aan zijn ambassadeur in Londen om Henry Morton Stanley te werven. Het tekent zijn ambities in de Scramble for Africa.

• „Als je met een ras te maken hebt dat duizenden jaren kannibaal is geweest, moet je methodes gebruiken die luiheid afleren en hun de verhevenheid van werken bijbrengen.”

• Origineel in het Engels:
  “In dealing with a race composed of cannibals for thousands of years, it is necessary to use methods which will best shake their idleness and make them realize the sanctity of work.”
• Bron: King Leopold Denies Charges Against Him, Publisher's Press, 11 december, 1906
• Aanhaling(en): Leopold, de koning des doods, Historia, 1 januari 2024
• Vermoedelijk werd het interview in het Frans gegeven, maar de originele publicatie is de Engelse vertaling ervan.

• „Ik ben de vorst van een klein land en van kleine lieden. Mijn leven lang heb ik hun goed gewild, en zij hebben mij voor dief en moordenaar gescholden!”

• Origineel in het Frans:
  “Je suis le souverain d'un petit pays et de petites gens. J'ai passé ma vie à vouloir leur faire du bien; ils m'ont traité de voleur, d'assassin.”
• Bron: Louis de Lichtervelde, Léopold II, 1926 (p. 319 in de editie van 1936); Léopold II, Pensées et réflexions, ed. Georges-Henri Dumont, L'amitié par le livre, 1948, p. 55; Oscar Lambert, Rue des salauds. L'histoire leur a donné une rue...et pourtant!, 2014
• Aanhaling(en): Jozef Peeters, "Leopold II, door Graaf Lodewijk van Lichtervelde" in: De Vlaamsche Gids, 1928-1929, p. 378
• Leopold II lucht in 1907 zijn hart over de Belgen aan zijn ondergeschikte Léon van der Elst.

• „Er zijn geen kleine landen, alleen kleine geesten.”

• Origineel in het Frans:
  “Il n'y a pas de petits États, il n'y a que de petits esprits.”
• Bron: Léopold II, Pensées et réflexions, ed. Georges-Henri Dumont, L'amitié par le livre, 1948, p. 19
• Aanhaling(en): Historicus Roger Janssen schrijft over missie Kruisheren 'De onafhankelijkheid van Congo kwam te vroeg', Historisch Nieuwsblad, 17 juli 2010

• „Ik zal hun mijn Congo geven, maar ze hebben niet het recht te weten wat ik er gedaan heb.”

• Origineel in het Frans:
  “Je leur donnerai mon Congo, mais ils n'ont pas le droit de savoir ce que j'y ai fait.”
• Bron: Gustave Stinglhamber en Paul Dresse, Léopold II au travail, 1945, p. 52
• Aanhaling(en): Luc De Decker, Vijf tot acht miljoen doden, Trends, 29 oktober 1998
• Leopold II licht in 1908 toe aan zijn ondergeschikte Gustave Stinglhamber waarom hij de Congo-archieven laat verbranden.