Hendrik Werkman: verschil tussen versies

Uit Wikiquote
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
FotoDutch (overleg | bijdragen)
nieuw citaat, februari 1941 + selectieve links naar Nederlandse Wikipedia
FotoDutch (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 26: Regel 26:


{{Citaat
{{Citaat
| tekst = Ik heb een pas aangevraagd en ga West-Europa in 5 dagen afreizen. Begin in Keulen en eindig vermoedelijk in Parijs. Wie doet je wat. In Keulen is een groote tentoonstelling van Duitse schilders [met name van [[w:Die Brücke (kunst)|Die Brücke]] ]. Jan W. [=[[w:Jan Wiegers]] ] is er geweest en animeerde zoodanig dat ik er even heen ga.. ..'t schijnt dat Jan met me mee wil. Hij was zo enthousiast dat ik vermoed hem als reisgezel te kunnen noteren.
| tekst = Ik heb een pas aangevraagd en ga West-Europa in 5 dagen afreizen. Begin in Keulen en eindig vermoedelijk in Parijs. Wie doet je wat. In Keulen is een groote tentoonstelling van Duitse schilders [met name van [[w:Die Brücke (kunst)|Die Brücke]] ]. Jan W. [=[[w:Jan Wiegers|Jan Wiegers]] ] is er geweest en animeerde zoodanig dat ik er even heen ga.. ..'t schijnt dat Jan met me mee wil. Hij was zo enthousiast dat ik vermoed hem als reisgezel te kunnen noteren.
| bron = {{aut|Hendrik Werkman}}, in zijn brief aan Cor Spruit, 14 August 1929
| bron = {{aut|Hendrik Werkman}}, in zijn brief aan Cor Spruit, 14 August 1929
| aangehaald = {{aut|Doeke Sijens}}, in ''H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945'' Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015, p. 110
| aangehaald = {{aut|Doeke Sijens}}, in ''H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945'' Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015, p. 110
Regel 68: Regel 68:
{{Citaat
{{Citaat
| tekst =
| tekst =
Het boek [De Legende van Baalschem, [van [[w:Martin Buber]] ] geeft overigens prachtige beelden. Ik heb er eenige hoofdstukken uit gelezen en de Werwolf o.a. is zeldzaam mooi geschreven.
Het boek [De Legende van [[w:Yisroel ben Eliezer|Baalschem]], [van [[w:Martin Buber|Martin Buber]] ] geeft overigens prachtige beelden. Ik heb er eenige hoofdstukken uit gelezen en de [[w:Weerwolf|'Werwolf']] o.a. is zeldzaam mooi geschreven.
| bron = {{aut|Hendrik Werkman}}, in brief (7.) aan August Henkels, 17 februari 1941
| bron = {{aut|Hendrik Werkman}}, in brief (7.) aan August Henkels, 17 februari 1941
| aangehaald = {{aut|red. ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen}}, in ''H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945'', WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015, p. 194
| aangehaald = {{aut|red. ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen}}, in ''H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945'', WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015, p. 194

Versie van 7 mei 2019 12:33

Hendrik Werkman, c. 1915?
Informatie bij zusterprojecten:
artikel in Wikipedia
media bij Commons
Informatie in externe bronnen:
BP pagina in Biografisch portaal
DBNL pagina in DBNL
KB pagina in KB-catalogus
RKD 163661 pagina in RKD

Hendrik Nicolaas Werkman (Leens, 29 april 1882 – Bakkeveen, 10 april 1945) was een Nederlands expressionistisch kunstenaar: drukker en schilder.

Citaten van Hendrik Werkman - chronologisch

  • „..Aangezien wij dus overtuigd zijn dat het nog niet TE LAAT is, zullen wij spreken.
    Het wordt tijd, waarachtig.. ..meer dan tijd dat er iets gedaan wordt.
    Er MOET getuigd en gesproken worden.
    .. .Kunst is overal. Zij wordt den mensch als het ware door de vogels op de jas geworpen. In elke zuigeling met zwakke ingewanden wordt de latente kiem gelegd voor een kunstenaar..
    Ons eerste geschrift verschijnt binnenkort. Wij nodigen u dringend uit medelezer te worden.. [van Werkman's komende kunsttijdschrift 'The Next Call'].. ..Wij rekenen op uwe DADEN in het witte jaargetijde met de zwarte schaduwen..”
  • Bron: Hendrik Werkman in zijn Manifesto: 'Aanvang van het violette jaargetijde' (ook bekend als 'Roze Pamflet'), september 1923; locatie: collectie van Stedelijk Museum, Amsterdam
  • Aanhaling(en): onbekend
  • Citaat van Werkman karakteriseert de stijl en expressiviteit van zijn vroege 'Manifesto' en zijn houding als kunstenaar
  • „Ik heb een pas aangevraagd en ga West-Europa in 5 dagen afreizen. Begin in Keulen en eindig vermoedelijk in Parijs. Wie doet je wat. In Keulen is een groote tentoonstelling van Duitse schilders [met name van Die Brücke ]. Jan W. [=Jan Wiegers ] is er geweest en animeerde zoodanig dat ik er even heen ga.. ..'t schijnt dat Jan met me mee wil. Hij was zo enthousiast dat ik vermoed hem als reisgezel te kunnen noteren.”
  • Bron: Hendrik Werkman, in zijn brief aan Cor Spruit, 14 August 1929
  • Aanhaling(en): Doeke Sijens, in H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945 Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015, p. 110
  • Citaat van Werkman illustreert zijn relatie tot Jan Wiegers en kunstenaarsgroep De Ploeg; na zijn reis maakte hij enkele prenten, met als onderwerp de Parijse metro: druksels 'D-67' and 'D-69'
  • „Daar heb je weer de telefoon, de motor de machines [van zijn drukkerij] die met hun geluiden je roepen, die mensen die met hun orders en standjes vereeren en plagen, de chefs die vragen, de wissels die betaald moeten worden, de rente die je noodzaakt tot werken.”
  • Bron: Hendrik Werkman (c. 1920-30),
  • Aanhaling(en): Doeke Sijens, H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945, ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen; WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015, p. 35
  • Citaat van Werkman illustreert dat hij van oorsprong een commerciële drukker was, die daarnaast slechts in zijn vrije tijd met kunst bezig kon zijn
  • „de critiek heeft de producten van mijn laboratorium voorzien van een (nieuw) etiket: abracadabra.. ..van abacadabraïsme kan men niet spreken en dat is haar voorsprong op alle ismen: het kent geen tijd en geen grenzen en vooral geen 'perioden' [maar] slechts jaargetijden.. ..alle ismen zijn dood, verwaaid, verstoven, weg (hier past beeldspraak niet, beeldspraak is altijd valsch) slechts voor het abracadabra is de toekomstige wand, de komende wand in het komende huis hoe ook de peintuur van ander maaksel zich kromt en plooit, poets of opblaast, het is al om niet.. ..wij richten ons immers niet tot deze nakomers maar uitsluitend tot de artisten op deze globe..”
  • Bron: Hendrik Werkman, in zijn 'Proclamatie 2.' Nov. 1932, locatie: collectie van Gemeentemuseum Den Haag
  • Aanhaling(en): onbekend
  • Citaat van Werkman, dat reageert op een kunstrecensie van Johan Dijkstra in de 'Provinciale Groninger Courant', die zijn werken 'abacadraba' noemde, - maar bedoeld in positieve zin, omdat hij Werkman's werk juist miste op de expositie van kunstenaarsvereniging 'De Ploeg' in de herfst van 1932, waar Werkman actief lid van was
  • „hobade he - hobade há, habone de - habone da, tomate pe - tomate pa, coquille ki - coquille ku, trankielje ti - trankielje tu, bombade bè - bombade ba, salate te - salate ta, horbide de - horbide da, sperate ke - sperate ká, hosade de - hosade da, ad fundum hà – ad fundum ho, ho ho ho ho – ha ha ha ha, (dacapo po)”
  • Bron: Hendrik Werkman, in zijn gedicht 'Huldigingsochtendhymne' (1936)
  • Aanhaling(en): onbekend
  • Citaat van Werkman dat zijn humoristische / poëtische kant laat zien; een klankdicht; locatie: een druksel van de Hymne is aanwezig in de collectie van Stedelijk Museum, Amsterdam
  • „Het onderwerp meldt zichzelf en wordt nooit gezocht, daarna volgt een kleine tekening voor de kleurvlakken die meteen vaststaan. Deze kleuren worden met groote houtblokken gedrukt en met de handrol bijgewerkt en verlevendigt. Als pers gebruik ik een oude handpers met hefboom (c. 1800).. .Soms is het noodig zwaar te drukken, soms heel licht; soms wordt de ene helft van het blok vet ingerold [met inkt], de andere helft schraal, ook wordt door eerst op een stuk papier de eerste laag verf af te drukken een lichte tint gekregen die dan op het origineel afgedrukt wordt, een andere keer druk ik de eerste druk van het papier weer op het origineel af.. .Zijn de kleurvlakken aangebracht, dan is als het ware de eerste staat bereikt..
    .Het spreekt vanzelf dat onder het werk verschillende zijsprongetjes gemaakt kunnen worden. Ter verlevendiging, zowel wat kleur als wat versiering aangaat: het hoofddoel staat steeds voor oogen.”
  • Bron: Hendrik Werkman, in brief (6.) aan August Henkels (latere mede-oprichter van De Blauwe Schuit, 24 januari 1941
  • Aanhaling(en): red. ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen, in H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945, WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015, p. 134
  • Citaat van Werkmans beschrijft vrij gedetailleerd het maak-proces van zijn 'druksels', zoals hij zijn prenten zelf noemt
  • „Als verf gebruik ik lichtechte drukinkt, meestal puur, ook wel gemengd. Het mengen is wel geen kunst maar kan zeer verschillend gebeuren. Geheime middelen worden niet toegepast, maar ik kan er niet aan werken, dan alleen in eenzaamheid (bij zonneschijn). Door niemand wordt op deze wijze gewerkt., ik geloof dat ook niemand anders dezelfde kleureffecten zou kunnen krijgen dan na veel oefening en ervaring. Soms gaat één druk tot 50 maal onder de pers. Nooit meer dan één ex. Per dag.”
  • Bron: Hendrik Werkman, in brief (6.) aan August Henkels, 24 januari 1941
  • Aanhaling(en): red. ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen, in H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945, WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015, p. 134
  • Citaat van Werkmans beschrijft vrij gedetailleerd zijn gebruik van kleur in zijn 'druksels'
  • „Het boek [De Legende van Baalschem, [van Martin Buber ] geeft overigens prachtige beelden. Ik heb er eenige hoofdstukken uit gelezen en de 'Werwolf' o.a. is zeldzaam mooi geschreven.”
  • Bron: Hendrik Werkman, in brief (7.) aan August Henkels, 17 februari 1941
  • Aanhaling(en): red. ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen, in H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945, WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015, p. 194
  • Citaat van Werkmans duidt de bron aan van zijn latere serie prenten 'Chassidische Legendes'
  • „Ik heb hier zoveel drukken gecomponeerd uit de onmiddellijke omgeving om mij heen, beginnende met de schoorstenen en de duiven en de voorbijvarende schepen, het trappenhuis, het doolhof van gangen en deuren, de gekke combinaties van balken en beschotten..”
  • Bron: Hendrik Werkman, in een brief aan August Henkels, 29 April 1941
  • Aanhaling(en): red. ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen, in H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945, WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015, p. 105
  • Citaat van Werkmans beschrijft zijn keuze van de motieven om hem heen c. 1941, die hij gebruikt voor het maken van zijn prenten

Externe links