Geschiedenis: verschil tussen versies

Uit Wikiquote
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Mdd (overleg | bijdragen)
De Wikischim (overleg | bijdragen)
→‎Over geschiedenis als verleden en studie van het verleden: Tegenwoordige tijd? Dan geen uitgang -d
Regel 6: Regel 6:


*''Man hat der Historie das Amt, die Vergangenheit zu richten, die Mitwelt zum Nutzen zukünftiger Jahre zu belehren, beigemessen: so hoher Aemter unterwindet sich gegenwärtiger Versuch nicht: er will bloss zeigen, wie es eigentlich gewesen.''
*''Man hat der Historie das Amt, die Vergangenheit zu richten, die Mitwelt zum Nutzen zukünftiger Jahre zu belehren, beigemessen: so hoher Aemter unterwindet sich gegenwärtiger Versuch nicht: er will bloss zeigen, wie es eigentlich gewesen.''
**Men heeft de geschiedenis de taak, het verleden te beoordelen, de tijdgenoten beter in te lichten ten voordele van toekomstige jaren, toegekend: aan zo'n hoge taken waagt zich de huidige proef niet: zij moet slechts tonen, zoals het eigenlijk gebeurd(e).
**Men heeft de geschiedenis de taak, het verleden te beoordelen, de tijdgenoten beter in te lichten ten voordele van toekomstige jaren, toegekend: aan zo'n hoge taken waagt zich de huidige proef niet: zij moet slechts tonen, zoals het eigenlijk gebeurt/gebeurde.
** [[Leopold von Ranke]] (1824). ''Geschichte der romanischen und germanischen Völker von 1494 bis 1514'', Leipzig, p. vii.
** [[Leopold von Ranke]] (1824). ''Geschichte der romanischen und germanischen Völker von 1494 bis 1514'', Leipzig, p. vii.



Versie van 5 feb 2012 21:23

Geschiedenis verwijst in de eerste plaats naar de wetenschap die zich bezighoudt met de studie van chronologische ordening van gebeurtenissen, zich daarbij baserend op een kritisch onderzoek van bronnen. Geschiedenis in de ruime betekenis verwijst ook naar alles wat in het verleden heeft plaatsgevonden, dus ook alle fenomenen die verandering ondergaan, met of zonder de mens.

Over geschiedenis als verleden en studie van het verleden

  • Man hat der Historie das Amt, die Vergangenheit zu richten, die Mitwelt zum Nutzen zukünftiger Jahre zu belehren, beigemessen: so hoher Aemter unterwindet sich gegenwärtiger Versuch nicht: er will bloss zeigen, wie es eigentlich gewesen.
    • Men heeft de geschiedenis de taak, het verleden te beoordelen, de tijdgenoten beter in te lichten ten voordele van toekomstige jaren, toegekend: aan zo'n hoge taken waagt zich de huidige proef niet: zij moet slechts tonen, zoals het eigenlijk gebeurt/gebeurde.
    • Leopold von Ranke (1824). Geschichte der romanischen und germanischen Völker von 1494 bis 1514, Leipzig, p. vii.
  • Als de Franse Revolutie zich eeuwig zou herhalen, zou de Franse geschiedschrijving minder trots zijn op Robespierre. Maar omdat ze spreekt over iets dat nooit meer terugkomt, zijn de bloedige jaren veranderd in louter woorden, theorieën en discussies, ze zijn lichter geworden dan veren, ze jagen geen schrik aan.
    • Milan Kundera, De ondraaglijke lichtheid van het bestaan, Weesp/Baarn, Agathon/Ambo, 1985, p. 7-8.
  • "De geschiedenis van een volk omvat het tafereel van zijne wording en ontwikkeling, van geheel zijn leven: niet slechts van zijne staatsvormen en staatkundige lotgevallen , maar ook van zijn gemoeds- en geestesleven, zooals dat zich openbaart in zijne maatschappelijke eigenaardigheden , in zijn godsdienst, zeden en gewoonten, in de voortbrengselen zijner wetenschap en kunst."
  • Who controls the past controls the future: who controls the present controls the past.
    • Wie het verleden beheerst beheerst de toekomst: wie het heden beheerst beheerst het verleden.
    • George Orwell (1949), Nineteen Eighty-Four, Londen, p. 309.
  • History is a continuing dialogue between the present and the past.
    • Geschiedenis is een voortdurende dialoog tussen het heden en het verleden.
    • James M. McPherson (2003). "Revisionist Historians". In Newsletter of the American Historical Association. p.309

Over enige specifieke geschiedenis

Enkele (beroemde) uitspraken over geschiedenis als verleden en studie van het verleden.

  • Tiberii Gaique et Claudii ac Neronis res florentibus ipsis ob metum falsae, postquam occiderant, recentibus odiis compositae sunt. Inde consilium mihi pauca de Augusto et extrema tradere, mox Tiberii principatum et cetera, sine ira et studio, quorum causas procul habeo.
    • Over Tiberius', Gaius' (Caligula), Claudius' en Nero's daden in hun bloeitijd uit vrees vervalst, is, nadat ze stierven, met recente haat geschreven. Daarom mijn voornemen weinig over Augustus en het einde te vertellen, vervolgens Tiberius' principaat en de rest, zonder wrok en naijver, waarvoor ik bijlange geen reden voor heb.
      - Tacitus, Annales 1.3.

Over historici

  • Le bon historien n'est d'aucun temps ni d'aucun pays; quoiqu'il aime sa patrie, il ne la flatte jamais en rien.
    • De goede historicus is noch van een bepaalde tijd noch van een bepaald land; hoezeer hij ook houdt van zijn vaderland, hij vleit haar nooit in iets.
      - François Fénelon, Lettre à l'Académie (1716), in Lettres à l'Académie française, Genève, 1970, pp. 111-112.

Zie ook