Voltaire

Voltaire, 1718.

Wikipedia

Voltaire (21 november 1694 - 30 mei 1778) , pseudoniem voor François-Marie Arouet, was een Frans schrijver en filosoof, die leefde tijdens de Verlichting.

Citaten

Over de mens

• De mens is vrij het moment dat hij dat wil zijn.
  • L'homme est libre au moment qu'il veut l'être.
  • Bron Brutus, acte II, scène I (1730)

• Alle mensen zijn gelijk; het is niet de geboorte, maar de deugd alleen die het onderscheid maakt.
  • Les mortels sont égaux; ce n'est pas la naissance, C'est la seule vertu qui fait la différence.
  • Eriphile, acte II, scène I (1732); deze woorden worden ook gebruikt in Mahomet, acte I, scène IV (1741)

• Ongeacht wat je doet, verpletter het verachtelijke, en houd van degenen die van jou houden.
  • Quoi que vous fassiez, écrasez l'infâme, et aimez qui vous aime.
  • Brief aan Jean le Rond d'Alembert (28-11-1762);

• Dat is mooi gezegd, antwoordt Candide, maar we moeten onze tuin onderhouden.
  • Cela est bien dit, répondit Candide, mais il faut cultiver notre jardin.
  • Candide, ou l'optimisme, Hoofdstuk 30: Conclusie (1759)

Zonder bron

• "Nou, nou, mijn beste man, dit is niet het moment om vijanden te maken." (Nadat een priester hem vroeg Satan te verwerpen)
• "Morgen behoort aan niemand."
• "Wie een verkeerde weg inslaat, moet een heel eind lopen."

Over de maatschappij

• Het is gevaarlijk om gelijk te hebben wanneer regerende mensen het fout hebben.
  • Il est dangereux d’avoir raison dans des choses où des hommes accrédités ont tort.
  • Catalogue pour la plupart des écrivains français qui ont paru dans Le Siècle de Louis XIV, pour servir à l'histoire littéraire de ce temps, Le Siècle de Louis XIV (1752)

• Het is beter te riskeren een schuldige te sparen dan een onschuldige te veroordelen.
  • Il vaut mieux hasarder de sauver un coupable que de condamner un innocent.
  • Zadig, ou la destinée, Chapitre 6 (1747)

• Alle twisten van deze aard zijn begonnen door ledige personen die op hun gemak waren. Als de bevolking zich mengt in het redeneren, is alles verloren.
  • Toutes les querelles de cette espèce ont commencé par des gens oisifs et qui étaient à leur aise. Quand la populace se mêle de raisonner, tout est perdu.
  • Brief aan M. Damilaville (01-04-1766)

• De vooruitgang is niet continu: er is soms achteruitgang, en terugvallen tot onbeschaafdheid.
  • le progrès n’est pas continu: il y a parfois des régressions, des retours à la barbarie.
  • La philosophie de l'histoire. Par feu l'abbé Bazin, Louis XIV (1765)

• De vrijheid bestaat uit het alleen afhankelijk zijn van wetten.
  • La liberté consiste à ne dépendre que des lois.
  • Pensées sur l’administration publique, aforisme XX (1752)

Over God

Zonder bron

• "Als God niet bestond, zou men hem moeten uitvinden."

Over kennis en wetenschap

Zonder bron

• "Alleen domoren weten op iedere vraag een antwoord."
• "Op onze lichtgelovigheid berust hun hele wetenschap."
• "Als dit het beste is van alle mogelijke woorden, wat zijn de andere dan?"

Onterecht aan aan Voltaire toegeschreven

• "Ik beaam met geen woord wat ge zegt, maar ik zal het recht dat ge hebt om het te zeggen tot de dood toe verdedigen."
  • Deze woorden worden regelmatig aan Voltaire toegekend, maar werden het eerst gebruikt door Evelyn Beatrice Hall. Zij schreef onder het pseudoniem Stephen G. Tallentyre in The Friends of Voltaire (1906), als het kenmerk van Voltaires geloof in vrijheid van gedachten en meningsuitings.

Over Voltaire

• Door hartstochtelijke liefde voor de menselijke vrijheid bezield, die ik als de volstrekte voorwaarde beschouw van al wat wij in het menselijke bewonderen en hoogachten, keer ik het gezegde van Voltaire om en zeg ik: als God bestond, moest men hem afschaffen.
  • Michail Bakoenin

Commons

Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden in de categorie Voltaire van Wikimedia Commons.