Charley Toorop

Uit Wikiquote
foto van Charley Toorop, in haar atelier, 1951
Informatie bij zusterprojecten:
artikel in Wikipedia
media bij Commons
Informatie in externe bronnen:
BP pagina in Biografisch portaal
KB pagina in KB-catalogus
RKD pagina in RKD

Charley Toorop (Katwijk, 24 maart 1891 – Bergen (Noord-Holland), 5 november 1955) was een Nederlandse schilder en lithograaf. Haar bekendste schilderij was 'De drie generaties'.

Citaten van Charley Toorop - chronologisch[bewerken]

Citaten voor 1930[bewerken]

  • „Weet je nog hoe mooi 't was en die malle Mondriaan en die malle Buddha-houdingen pal-midden op 't strand.”
  • Bron: Charley Toorop, brief aan Cees Spoor, Lente van 1907
  • Aanhaling(en): Marja Bosma, Vooral geen principes - Charely Toorop, Marja Bosma; museum Boymans Van Beuningen, Rotterdam 2008, p. 24 ISBN 978 90 6918 232 2
  • Charley schrijft over het strand bij Domburg, Zeeland waar een groep Nederlandse schilders (o.a. de jonge Piet Mondriaan) toen regelmatig verbleef en schilderde, rondom haar vader Jan Toorop
  • „De enkel natuurlijke vorm is [er] voor den nieuwen kunstenaar niet, er is alleen een beeldende [..] Moeilijker echter is, het natuurlijke beeldend te zien, dan het beluisteren der enkel abstracte beeldingen. Deel hebben aan het kosmische, sluit in: de erkenning van het natuurlijke element, dat voert tot bezield zien..”
  • Bron: Charley Toorop, in haar artikel Iets over Nieuwe Schilderkunst, kunstblad 'De Stijl', oktober 1917
  • Aanhaling(en): Biancaschrijftblog, van alle dingen die ik zie, zie ik de meeste dingen niet, februari 2019
  • Dit citaat van Charley Toorop geeft haar toenmalig streven weer om buiten de abstracte benadering te blijven - nota bene in het kunstblad 'De Stijl', het orgaan toen van de abstracte schilders, toen
  • „Wat ik tot nu toe hier maakte [Parijs, 1920] is niet veel bijzonders. Alleen een schilderij van mijn kop en Eddy [haar zoontje] erbij, met huizen en daken achterop, heeft iets van wat ik bedoel [..] Maar één ding weet ik. Dat ik geschrokken ben van de [haar eigen] schilderijen die ik hier vanuit Holland ontving, bijv. die oude man die ik schilderde. Het is misschien het beste wat ik ooit maakte, maar wat een smart allemaal. Ik wil dat alles langzamerhand gaat klaar [helder] worden. En ik wil, koste wat het kost, gelukkige stralende dingen gaan maken. Ik bedoel inwendig stralende en strak en stil. Ik geloof ook zeker dat het komen zal [..] [ik zal] studeeren als ik weer thuis ben en van onderaan weer beginnen; héél eenvoudig bloemen, handen en menschengezichten bestudeeren en goed leeren schilderen en teekenen.”
  • „Het is altijd weer dat: strijd tusschen vrijen en werken. Samen gaat haast niet – bij mij tenminste; strijd tussen vrouw zijn en scheppende werken.”
  • „Jij hebt 't in de 'Groene' (weekblad, De Groene Amsterdammer) gehad over de derde dimensie die ik zocht te leren. Zo is 't ook, alleen is 't natuurlijk 'niet' vanuit de theorie van de derde dimensie. Maar 't trachten het leven zijn 'volle' gestalte te geven – God in iedere stof te zien – hoe dan ook uitgebeeld.”
  • Bron: Charley Toorop, brief aan Albert Plasschaert, 15 mei 1926
  • Aanhaling(en): Nico J. Brederoo, Charlie Toorop – Leven en Werken; Meulenhoff/Landshoff, 1982, pp. 196-97 ISBN 90 290 8142 2
  • Dit citaat van Charley Toorop illustreert haar bewuste zoeken, maar vooral hoe bewust zij haar eigen plaats en identiteit voortdurend bepaalde binnen de gevarieerde kunstwereld van haar tijd
Citaten uit interview, 1930
  • De citaten uit dit interview met Charley Toorop illustreren goed het bewustzijn van, en haar contacten met de kunstwereld van haar tijd - uit diverse kunststromingen
  • „[..] je zou ze [= Mondriaan en Bart van der Leck ] absolute tegendeelen kunnen noemen. Uiterlijk zijn ze natuurlijk allebei abstract, maar 'k heb een hekel aan zoo'n kijk op hun werk. Ik vind 't oppervlakking ze zóó in de eerste plaats te zien. Hun leven en karakter is ook totaal verschillend. Van der Leck leeft als een boer, heeft een gezinsleven. Iemand is abstract van geest of niet. Van der Leck is een echte realist. Mondriaan is altijd weggeweest van de wereld, is een romantische asceet, een verfijnde monnik. Van der Leck is wel fijn, maar helemaal niet verfijnd..”
  • „Eerlijk gezegd heb ik hartgrondig het land aan de moderne Duitsche kunst [ze bedoelt de Duitse Nieuwe zakelijkheid [..] Ik vind dat geen kunst. 't Is Journalistiek. Als je een ding van George Braques ziet, daar zit kultuur in. Ja, interessant is 't [de Duitse moderne kunst], maar interessant is een akelig woord; dat is nou juist een woord, dat op die kunst past, vooral op Dix. Die menschen groeien niet. Ze gaan dadelijk alles systematiseeren. Hun intellect zit hen in de weg.”
  • „Als je werkelijk je als vrouw wilt geven en als moeder - heelemaal - , zou je onmogelijk eigen creatief werk kunnen maken. Dat is natuurlijk een strijd. Moeder zijn is ook crëeren, dagelijks, - ook als kinderen groot zijn -, doch ik heb dit altijd wel kunnen verbinden met m'n werk; ik heb de kinderen erin betrokken [..] [mevr. Harrenstein-Schräder: Jou geeft het zeker wel een groote voldoening dat je moeder bent?] [..] Ja, vooral omdat er ook iets scheppends in is, en omdat ik houd van de drijvende kracht, die van het nieuwe, jonge om je heen uitgaat. Aan een kind beleef je beknopt het heele leven, dat is zoo iets prachtigs en zoo zuiver.”
  • „Ik geloof niet, dat je je werkelijk aan een man kunt geven, met hem kunt meeleven, als je een eigen sterk creatief leven hebt, wat een eigen levensbeschouwing met zich brengt.”
  • Bron: Charley Toorop, interview, 1930
  • Aanhaling(en): mevr. Harrenstein-Schräder & Jacob Bendien,Een gesprek met Charley Toorop, tijdschrift 'De werkende vrouw' 3 maart 1930, pp. 66-70

Citaten van 1930 - 1940[bewerken]

  • „Vooral geen principes – werken – en onze eigen opvattingen verzuiveren.”
  • „Een foto geeft niet meer dan een moment, maar in een goed geschilderd portret herken je iemand in al zijn uitdrukkingen. Je moet er iedere dag iets anders in kunnen zien”
  • „Misschien weet je toch van de feiten ik bedoel, levensgeschiedenis [van Charley Toorop zelf] te weinig af. Misschien kan je alles wel voldoende uit 't werk [de schilderijen] lezen maar [..] misschien zou het wel goed zijn als ik eens 'n avond bij je kwam, of jij, of jullie eens 'n dag of 2 dagen hier [in Bergen].”
  • Bron: Charley Toorop, brief aan A.M. Hammacher, Bergen, 22 mei 1933
  • Aanhaling(en): Marja Bosma, Vooral geen principes - Charely Toorop, Marja Bosma; museum Boymans Van Beuningen, Rotterdam 2008, p. 117 ISBN 978 90 6918 232 2 117
  • Charley Toorop schreef dit citaat kort na Hammacher's artikel over haar schilderijen (en leven) in Forum, Jaargang 1, 1932
  • „..zijn [haar schilderende zoon Edgar Fernhout ] groei is nog een lange, maar ik geloof dat hij in Holland een heel aparte figuur wordt.”
  • Bron: Charley Toorop, brief, 1938
  • Aanhaling(en): Kunstbus, Charlie Toorop
  • Charley Toorop bemoeide zich intensief met de stijl van haar schilderszoon Edgar en organiseerde tentoonstellingen van zijn werk in Nederland
  • „Nu lekker verder en vrijer [in haar schilderen] en stromender vooral! Ik hoop weg te groeien van die starre boel.”
  • Bron: Charley Toorop, brief aan haar zoon Eddy Fernhout, 7 februari 1939
  • Aanhaling(en): Nico J. Brederoo, Charlie Toorop – Leven en Werken, Meulenhoff/Landshoff, ISBN 90 290 8142 2 1985, p. 133
  • Deze brief schreef ze haar schilder-zoon, kort na het afmaken van het grote portretschilderij 'Portretgroep H.P. Bremmer en zijn vrouw met kunstenaars uit hun tijd', dat ze schilderde van 1936 - 1938

Citaten over Charley Toorop - chronologisch[bewerken]

  • „Het Parijsche publiek zal aanvankelijk vreemd staren tegen deze uitingen van een zwaren en somberen hartstocht [..] waarbij de Franschman vóór alles moet worden getroffen door de afwezigheid van alles wat hier specifiek vrouwelijk wordt geacht en [wat] aan menig mannelijk kunstenaar niet vreemd is: behaagzucht..”
  • Bron: Nieuwe Rotterdamsche Courant, 10 April 1921 - recensie van haar tentoonstelling in Parijs
  • Aanhaling(en): Marja Bosma, Vooral geen principes - Charely Toorop, Marja Bosma; museum Boymans Van Beuningen, Rotterdam 2008, p. 117 ISBN 978 90 6918 232 2 p. 60
  • „Zij geeft een schilderkunst die de dingen van het leven noemt, zonder franje, zonder ophef, noch tragisch van nadruk, noch elegisch van voordracht. Zij brengt de beelden van het harde leven, dat niet enkel schoonheid is.”
  • „Als hoofdmotief vooraan èn groot een slee met kaas fonkelend oranje-geel - het product gedragen door twee sjouwers, waarvan de voorste nauwelijks en slechts ten deele zichtbaar - de achterste daarentegen als eenige hoofdfiguur op het heele schilderij, in zijn kop de geheele gebonden geslotenheid van het noordelijk Holland, waarin culmineert de ernst van het geval..”
  • Bron: Jacques Goudstikker, c. 1931-32
  • Aanhaling(en): in 'Museumjournaal, 9.', 1963, pp. 64-67
  • Gousstikker gaf haar een suggestie voor een nieuw schilderij, waar ze gretig gebruik van maakte, met als resultaat de 'Kaasmarkt van Alkmaar', dat ze in 1932-33 schilderde in haar atelier in Bergen
  • „Wat je in Rotterdam hebt gemaakt, vind ik prachtig (de 'groene' Maas iets te zeepachtig, maar prachtig-stijgend, wat een beweging, wat een stroom). [..] Ook de Grote Maas is heel heel goed, van compositie vooral, geloof ik, en ik ben gek op die twee bruine kerels met de brug erachter: die bouw, de verhouding van voor en achter vind ik uitstekend.”
  • Bron: Hendrik Marsman, c. 1938, brief aan Charley Toorop, (tijdens haar expositie in Stedelijk museum Amsterdam)
  • Aanhaling(en): Henny de Lange 'Rotterdam brandt nog', Trouw, 14 septemner 2001
  • Toorop en de dichter Marsman hadden een een korte verhouding circa 1935, daarna ontstond een hechte vriendschap. Vooral de liefde voor de zee bond hen. Marsman was verrukt van haar Rotterdamse havenschilderijen
  • „1. Nooit op deuren kloppen of nog erger gesloten deuren open doen, - 2. altijd op tijd aan tafel, - 3. Geen rommel maken, - 4 nooit ongewassen aan tafel komen. Verder mocht alles.”
  • Bron: Jo de Boer
  • Aanhaling(en): Nico J. Brederoo, Charlie Toorop – Leven en Werken; Meulenhoff/Landshoff, 1982, pp. 22-25 ISBN 90 290 8142 2
  • Jo Boer kreeg eerst in Den Haag tekenles van de kunstenaars Chris Lebeau en (vader) Jan Toorop; daarna woonde ze in 1924 bij het gezin van Charley Toorop te Amsterdam in en kreeg er schilderles.
  • „1. Het werk van Charley Toorop zouden we dikwijls véristisch kunnen noemen. Ze is een Expressionist, die met expressionistische hartstochtelijkheid onexpressionistisch wil zijn, zoals trouwens vele Véristen, (zie ook w:Nieuwe zakelijkheid).”
  • Bron: Jacob Bendien, in zijn artikel 'De Nieuwe Zakelijkheid in de Schilderkunst. Een dialectische beschouwing', Jacob Bendien 1890 – 1933. Een herinneringsboek, ed. Paul Citroen
  • Aanhaling(en): in Forum 2. (1933), pp. 292-303
  • „Daar staan ze [in het schilderij 'Boeren'], landarbeiders met schoffels gewapend, ze kijken vastberaden en agressief. Het is duidelijk dat degene die hen heeft geschilderd hun werkelijk betere tijden gunt. Dat is dan ook het tekort van het schilderij. Chaley Toorop zou allang zijn vergeten als ze alleen dit soort tendensvoorstellingen had geschilderd.”
  • Bron: K. Schippers, 'NRC-Handelsblad', 19 augustus 1988
  • Aanhaling(en): Jos Perry, Over 'tendens' in het werk van Charley Toorop', in De Gids. Jaargang 152,(1989), p. 431
  • K. Schippers becommentarieert hier het schilderij ', dat Charley schilderde in de zomer van 1930, en wat door tijdgenoten als meesterlijk' en 'monumentaal' werd verwelkomd.
  • „[het schilderij] 'Boeren' [..] past zeker in de marxistische ideologie van het begin van de Sovjet Republiek. Boeren en arbeiders komt men als volkshelden tegen in de russische klassieke films [..] Charley heeft uiterlijk in 1930, maar waarschijnlijk eerder gekozen voor socialisme dat links stond van de sociaaldemocratie. Later – in 1947 – is zij lid geworden van de communistische partij en zij was na de Tweede Wereldoorlog een trouw lezer van De Waarheid.”
  • Bron: Nico J. Brederoo, Charlie Toorop – Leven en Werken; Meulenhoff/Landshoff, 1982, pp. 137, 107, 139
  • Aanhaling(en): Jos Perry, Over 'tendens' in het werk van Charley Toorop', in De Gids. Jaargang 152,(1989), p. 431
  • onder kunstcritici uit die tijd was een duidelijk meningsverschil over Charley Toorop's politieke positie van haar werk
  • „Men is er niet van af wanneer men het [werk van Charley Toorop] indeelt bij de kunst van het sociaal getuigenis [..] het heeft geen tendenz, het is de eerlijke peiling van een tijdsgewricht door een sterk gemoed, dat voor de meest verscheiden invloeden openstaat [..] Dezen tijd, deze menschen schildert Charley Toorop.”
  • Bron: Jan Engelman,
  • Aanhaling(en): Jos Perry, Over 'tendens' in het werk van Charley Toorop', in De Gids. Jaargang 152,(1989), p. 436
  • Charley Toorop was zeer te spreken over deze zienswijze van kunstcriticus w:Jan Engelman

Externe link voor afbeeldingen[bewerken]

Personen Thema's Literatuur Films Televisie Spreekwoorden
Overgenomen van "https://nl.wikiquote.org/w/index.php?title=Charley_Toorop&oldid=92075"