Salomon Verveer

foto van Salomon Verveer, 1870 (zeer waarschjnlijk gemaakt door zijn broer, fotograaf Maurits Verveer)

Wikipedia

Salomon Verveer (Den Haag, 30 november 1813 - aldaar, 5 januari 1876) was een Nederlands kunstschilder en belangrijk figuur van de Nederlandse Romantiek.

Citaten van Salomon Verveer - chronologisch

• „'Drukbevolkte markt in een Nederlandse stad', (1847)”

• Bron: Salomon Verveer, titel van zijn schilderij uit 1847
• Aanhaling(en): Christiaan Lucht, De gebroeders Verveer - Haagse Meesters van de Romantiek, eindred. Sara Tas; Walburgpers, Zutphen, 2015, p. 44; ISBN 978-90-5730-695-2
• De titel geeft aan dat het schilderij is opgebouwd uit schetsen uit diverse steden van Nederland, en zijn in en bij elkaar gevoegd tot 'Nederlandse stad'. Dit was de vrijheid van de kunstenaar in de Romantiek, waarin fantasie ruim baan kreeg

• „'Capriccio-gezicht van een overvolle markt in de Jodenbreestraat in Amsterdam met op de achtergrond de Portugese Synagoge', (1853)”

• Bron: = Salomon Verveer, titel van zijn schilderij uit 1853
• Aanhaling(en): Christiaan Lucht, De gebroeders Verveer - Haagse Meesters van de Romantiek, eindred. Sara Tas; Walburgpers, Zutphen, 2015, p. 55; ISBN 978-90-5730-695-2
• Stadsgezicht tijdens Soekot, het joodse Loofhuttenfeest. De voorstelling is gefantaseerd omdat in de Jodenbreestraat te Amsterdam toen nooit dergelijke markten zijn gehouden

• „'Panoramisch Nederlands landschap met bleekveld langs het water en dorp in het verschiet', (1856)”

• Bron: = Salomon Verveer, titel van zijn schilderij uit 1856
• Aanhaling(en): Christiaan Lucht, De gebroeders Verveer - Haagse Meesters van de Romantiek, eindred. Sara Tas; Walburgpers, Zutphen, 2015, p. 46; ISBN 978-90-5730-695-2
• Dit schilderij is samengesteld uit verschillende motieven; het is een combinatie van rivier met dorp op de achtergrond en een beweeglijke Hollandse lucht

• „Mijne Heeren, [..] ..de Hollandsche en de Vlaamsche School [worden] als één School genoemd. De beide landen zijn klein, [..] maar toch zijn hunne schildersscholen beroemd door heel de beschaafde wereld. Ik drink op die school in haar geheel: de school van Holland en België; de kunst in beide landen mogen steeds te zamen gaan.”

• Bron: Salomon Verveer, in De Vlaemsche School 8, Antwerpen, 1862, p. 45
• Aanhaling(en): Christiaan Lucht, De gebroeders Verveer - Haagse Meesters van de Romantiek, eindred. Sara Tas; Walburgpers, Zutphen, 2015, pp. 67-68 ISBN 978-90-5730-695-2
• Citaat uit Verveer's toespraak tijdens het diner van het Antwerps Kunstverbond; hij was één van de commissieleden van de Nederlandse delegatie op het congres van augustus 1861 en kreeg als zodanig het woord

• „Dit zijn Hoffman's droppels en dat is Kiers (Kirsch) wasser! 't Is nog vrij zanderig: 't lijkt wel een meierij [zandgrond].”

• Bron: Johan Gram, 'Salomon Leonardus Verveer, 30 November 1813 - 5 Januari 1876' in Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift. Jaargang 10, (1900), p. 295
• Aanhaling(en): Johan Gram, 'Salomon Leonardus Verveer.', in Eigen Haard, nr 22, Tjeenk Willink, Haarlem, 1880
• Johan Gramm haalt deze anekdote in diverse artikelen over Verveer aan. Deze kwam op het atelier van de toen bekende zeeschilder Louis Meijer, waar twee leerlingen schilderden: Kiers en een Hoffman. hij bekeek hun zee-studies en reageerde grappig-kritisch

• „De ondergetekende is ongehuwd nooit gehuwd geweest en hoopt ook nooit te huwen. In 1851 op de groote tentoonstelling te Brussel gedécoreerd met de Leopolds order [..] ik heb eene broeder die Schilder is, Elchanon Verveer geboren in 1826 die zeven jaren te Parijs woonachtig is geweest, en thans weder te S Hage [Den Haag] bewoond. [..] Indien Ued een portret verlangd voor Ueds album gelieve de groote op te geven naar de kop als ook de geheele formaat zoo als [1:2] Ued het zulks zoude verlangen als dan zal ik het expresselijk door mijne broeder de photograph [ Maurits Verveer ] laten vervaardigen..”

• Bron: Salomon Verveer, brief, 11 mei 1862 aan Christiaan Kramm, RKD: excerpt 1109, Brievencollectie van het Rijksprentenkabinet
• Aanhaling(en): Hans Rooseboom, 'Maurits Verveer', in Depth of Field - Fotolexicon, 16e jaargang, nr. 32, november 1999
• Christiaan Kramm had het voornemen een kunstenaarslexicon te maken en stuurde daarom vragenlijsten op naar een selectie kunstenaars. Salomon laat beide broers uitgebreid aan bod komen in zijn reactie.

• „[als ze hem vroegen... 'Waar is dat'?] Wel godverdomme! als je een schilder bent, dan maak je jezelve een stad!”

• Bron: Matthijs Maris, brief 27 februari 1892 aan Philip Zilcken; RPK van het Rijksmuseum, Amsterdam
• Aanhaling(en): Vera Weterings, recensie over 'Reiskoorts bij Nederlandse kunstenaars sinds 1850', 3 oktober, 2018
• Matthijs Maris haalde in zijn brief een herinnering op over de oude Verveer, als iemand hem over een schilderij vroeg waar hij het gemaakt had. Het citaat typeert de vrijheid die Verveer zichzelf als romantische schilder gaf in het omgaan met de werkelijkheid

Citaten over Salomon Verveer - chronologisch

• „Ik ben nu dezer dagen nog bezig met studies te copieëren, mooye gevalletjes, die [Salomon] Verveer in Braband geschilderd heeft.”

• Bron: Jan Weissenbruch, brief Den Haag 28 november 1841, aan David Bles te Parijs
• Aanhaling(en): Christiaan Lucht, De gebroeders Verveer - Haagse Meesters van de Romantiek, eindred. Sara Tas; Walburgpers, Zutphen, 2015, p. 121 ISBN 978-90-5730-695-2
• Jan Weissenbruch was een leerling van Verveer, die later met zijn romantische stadsgezichten veel bekender is geworden dan zijn meester. De invloed van Verveer is tot 1847 duidelijk aanwijsbaar in het werk van Weissenbruch

• „Baron Dubois heeft 500 Belgische francs aan de Brusselse kunsthandelaar J. Godecharles betaald voor een schilderij van Verveer [..] Belofte dat baron Dubois het schilderij zal ontvangen dat Verveer momenteel voor hem aan het schilderen is, samen met een goede lijst voor 700 gulden.”

• Bron: J. Godecharles, kwitantie Brussel 25 mei 1841; in Shropshire Archives, Shrewbury, Engeland
• Aanhaling(en): Christiaan Lucht, De gebroeders Verveer - Haagse Meesters van de Romantiek, eindred. Sara Tas; Walburgpers, Zutphen, 2015, p. 122 noot 137; ISBN 978-90-5730-695-2
• Blijkbaar werden de schilderijen van Verveers al besteld voordat ze nog afgeschilderd waren; zowel klant als kunsthandel legden zich wederzijds vast

• „Ingeschonken! / Uitgedronken / De bokaal / Bij ’t onthaal / U ter eer / Sam Verveer. / Goede luiden / In het zuiden / Zagen blij / Aan hun zij / Menig keer / Sam Verveer. / En zij kochten; / En zij vochten / Om ’t talent: / Ieder kent ’t / Heinde en veer / Van Verveer. - - En de Koning [de Belgische koning] / In zijn woning / Hoorde er van / En de man / Deed veel eer / Aan Verveer. / En hij schonk hem / (En het blonk hem) / ’t Ridderkruis [Leopoldsorde] / Fluks aan huis: / ’Daar Mijnheer / Sam Verveer.’ [..] - Maar in ’t Noorden / Als zij ’t hoorden / Ieder was / In zijn sas / Om de eer / Van Verveer. / Dat getuigen / Zij die juichen / Alle maal / Aan dit maal: / Sam Verveer / U zij d'eer!”

• Bron: Charles Rochussen liedtekst uit 1851, in de collectie van C. Kruseman
• Aanhaling(en): Johan Gram, 'Salomon Leonardus Verveer, 30 November 1813 - 5 Januari 1876' in Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift. Jaargang 10, (1900), p. 301 + 302
• Het toekennen in 1851 van de Leopolds-medaille aan Verveer door de Belgische koning - als waardering voor zijn schilderkunst - werd door de leden van Pulchri Studio gevierd met een feestmaal en het zingen van dit lied, geschreven door Charles Rochussen

• „Dan moeten we Springer hebben, die vooral door zijn helderen, zilveren toon, aangename uitvoerigheid en juiste teekening der aardige stoffage uitmunt [..], maar S. Verveer wint het meer door zijn geestige compositie. Dat 'Jodenbuurtje' is vooral goed.”

• Bron: anoniem, 'A propos van de Tentoonstelling van schilderijen van Levende Meesters in Arti et Amicitiae', in Kunstkronijk N.S. (nieuwe serie), 10. 1869, p. 6
• Aanhaling(en): Christiaan Lucht, De gebroeders Verveer - Haagse Meesters van de Romantiek, eindred. Sara Tas; Walburgpers, Zutphen, 2015, p. 58 ISBN 978-90-5730-695-2
• Cornelis Springer en Verveer werden in die tijd vaak door recensenten vergeleken, met hun stadsgezichten. 'Compositie' en (kleur)'toon' werden toen vaak als belangrijke criteria beoordeeld in de schilderkunst

• „Verveer was vóór alles colorist; hij had een aangeboren gevoel voor de harmonie der tonen. Kracht noch forschheid waren zijn talent in groote mate toebedeeld; zijne kunst imponeerde niet, maar trok onweerstaanbaar aan door het bevallige van den fijnen toon en de smaakvolle stoffage, die altijd frisch en nieuw was.”

• Bron: Johan Gram, 'Salomon Leonardus Verveer', in Kunstkronijk nr 17. 1876, p. 92
• Aanhaling(en): Christiaan Lucht, De gebroeders Verveer - Haagse Meesters van de Romantiek, eindred. Sara Tas; Walburgpers, Zutphen, 2015, p. 38; ISBN 978-90-5730-695-2
• Door andere collega-schilders in zijn tijd werd Salomon Verveer dan ook vaak gevraagd om de stoffage in hun schilderij te willen doen, d.w.z. het schilderen van personen f dieren in het landschap of stadsgezicht

• „..wanneer Sam met zijn grappen en ongeëvenaard talent, om de dubbele beteekenis van woorden vernuftig toe te passen, allen opvrolijkte. Zo was hij de ziel van ieder gezelschap, de verpersoonlijkte gezelligheid.”

• Bron: anoniem, in Algemeen Handelsblad, 16 januari 1876 (bij zijn dood)
• Aanhaling(en): Christiaan Lucht, De gebroeders Verveer - Haagse Meesters van de Romantiek, eindred. Sara Tas; Walburgpers, Zutphen, 2015, p. 68 ISBN 978-90-5730-695-2
• Salomon Verveer nam in Den Haag actief deel aan het sociale leven; hij was lid van diverse kunstenaarsverenigingen aldaar - o.a. van Pulchri Studio, waar hij één van de oprichters was

• „Als jeugdig kunstenaar had Verveer reeds uitgemunt door de waarheid van uitdrukking in zijne pittige stadsgezichten ; maar toen zijn blik verruimd werd en hij de lachende vaderlandsche stads- en dorpsgezichten, onze duin-, weide- en strandlandschappen maalde [schilderde], kwam eerst de groote artist in Verveer tot volle recht, bovenal toen hij zich toelegde op de stoffeering zijner landschappen.”

• Bron: Mr. Banck, 'SALOMON LEONARDUS VERVEER', p. 165
• Aanhaling(en): Johan Gram, 'Salomon Leonardus Verveer, 30 November 1813 - 5 Januari 1876' in Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift. Jaargang 10, (1900), p. 301 + 302
• Citaat komt uit een rede die de heer Banck sprak bij de onthulling van een gedenkteken op 15 Juni 1877, dat kunstbroeders, vrienden en vereerders aan Sam Verveer’s nagedachtenis wijdden.

• „..Als schoolknaap was de teekenles mij de liefste geworden en die lust werd niet weinig aangewakkerd, toen, omstreeks mijn twaalfde jaar, de stadsgezichtenschilder B. J. van Hove onze buurman werd. Sinds dien tijd begon ik sterk te verlangen naar het oogenblik, waarop ik de schoolbank tegen een plaatsje in zijn atelier zou mogen verwisselen. Dat verlangen werd reeds bevredigd in het najaar van '31. Tot de medeleerlingen, die ik daar vond, behoorde Sam [Salomon] Verveer. Huib, de oudste zoon van onzen meester, ontving toen zijne opleiding bij den landschapschilder H. van de Sande Bakhuijzen, maar na een paar jaar vormden wij een drietal, dat doorgaans zamen uitging om studies te maken en - pret te hebben.”

• Bron: Johannes Bosboom, in zijn autobiografie Een en ander betrekkelijk mijne loopbaan als Schilder, herdruk naar de oorspronkelijke uitgave van 1891, p. 7-8
• Aanhaling(en): G. H. Marius, De Hollandsche Schilderkunst in de 19e eeuw, door G. H. Marius; Martinus Nijhoff, s-Gravenhage, 1903/1920, p. 9
• Citaat van Bosboom schets de vroege start van enkele jonge Haagse schilders in die tijd - Bosboom was 14 toen - en hun relatie met Salomon Verveer

• „..het atelier van Sam Verveer in de Zeestraat, waar Verveer's broeder Maurits zijne photographische inrichting en ook [broer] Elchanon zijn atelier had. [..] De gezelligheid en vroolijkheid [tijdens een atelierbezoek] straalden alleen van hém uit, want al was de groote boven-voorkamer ook gevuld, al waren de wanden van boven tot beneden met houtskoolschetsen, oude schilderijen en tal van portretten bedekt, zijne schilderkamer trok noch door antieke meubelen, noch door zeldzame, kostbare voorwerpen aan..”

• Bron: Johan Gram, 'Salomon Leonardus Verveer, 30 November 1813 - 5 Januari 1876' in Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift. Jaargang 10, (1900), p. 301 + 302
• Aanhaling(en): RKD, 'Negentiende-eeuwse Atelierpraktijk Verveer, Salomon Leonardus, 1900, Salomon Leonardus Verveer' - Citaat
• Johan Gram geeft een beschrijving van de inrichting van het atelier van Salomon Verveer, gevestigd in een pand op de Zeestraat in Den Haag, waar ook zijn beide broers hun atelier hadden

• „In '[18]35 maakte ik met Verveer, die reeds het atelier van v. H. [= Van Hove] had verlaten, een studiereisje over Utrecht en Nijmegen naar Düsseldorf, Keulen en Coblenzt. Mijn schilderij 'Gezicht op de Moezelbrug te Coblentz' in datzelfde jaar hier tentoongesteld, werd door Schelfhout gekocht.”

• Bron: Johannes Bosboom, in zijn autobiografie Een en ander betrekkelijk mijne loopbaan als Schilder, herdruk naar de oorspronkelijke uitgave van 1891, p. 9
• Aanhaling(en): "Haagsch jaarboekje", red. A. J. Servaas van Rooijen - orgaan der Vereeniging: 'DIE HASHE', 's-Gravenhage — Mouton & Co, 1893
• Citaat van Johannes Bosboom beschrijft de gangbare studiereisjes van die tijd - zoals hier van Verveer en Bosboom - waarna men met veel getekende studies weer naar huis terug keerde. De twee jonge schilders reisden op aanraden van Nuijen

Externe links

• biografie in de 'Canon van Nederland
• informatie over de drie broers Verveer, op historiek.net

Galerij van werken

• 
  Salomon Verveer, 1835: 'Rijngezicht', olieverf
• 
  Salomon Verveer, 1841: 'Rivierlandschap met gebouw en waterpoort', olieverf
• 
  Salomon Verveer, 1851: 'Mensen in een vissersdorp' aquarel op papier
• 
  Salomon Verveer, 1851: 'Een steegje in de Amsterdamse Jodenbuurt', olieverf
• 
  Salomon Verveer, 1851: 'De Oude Kerk van Scheveningen gezien vanaf een duintop aan de noordzijde', olieverf
• 
  Salomon Verveer, 1851: 'Gezicht op een stad met klokkentoren', aquarel op papier
• 
  Salomon Verveer, 1859: 'Kermis op Scheveningen', olieverf
• 
  Salomon Verveer, 1863: 'Een namiddag te Katwijk aan Zee', olieverf op linnen